اوحدی بلیانی، محمد (اصفهان ۹۷۳ـ پس از ۱۰۴۲ق)

اوحَدی بَلْیانی، محمّد (اصفهان ۹۷۳ـ پس از ۱۰۴۲ق)

محمد اوحدی بلیانی
زادروز	اصفهان ۹۷۳ق
درگذشت	پس از ۱۰۴۲ق
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	شاعر
شغل و تخصص های دیگر	تذکره نویس و فرهنگ نویس
آثار	تذکره عرفات العاشقین و عرصات العارفین؛ کعبه عرفان؛ فردوس خیال اوحدی؛ سرمه سلیمانی
گروه مقاله	ادبیات فارسی

متخلّص به تقی، شاعر، تذکره‌نویس و فرهنگ‌نویس ایرانی. نسب او به اوحدالدین بلیانی عارف به‌نام قرن ۷ق و از او به دقاق نیشابوری صوفی قرن ۴ و ۵ق می‌رسید. در شش سالگی پدرش را ازدست داد. در ۹۹۵ق به اردوی سلطان‌محمد خدابنده و سپس شاه‌عباس اول صفوی پیوست. در ۱۰۰۵ق به سفر عتبات رفت و در ۱۰۱۵ق به هند کوچید و به ملازمان جهانگیر گورکانی پیوست. به بسیاری از شهرهای ایران، عراق و هند سفر کرد و در این سفر‌ها با بسیاری از شاعران، ازجمله عرفی، طرزی، نظیری و طالب آملی دیدار داشت. در شعر بیشتر پیرو بابافغانی بود. از آثارش: تذکرۀ عرفات‌العاشقین و عرصات‌العارفین؛ کعبه عرفان که گزیدۀ عرفات‌العاشقین است؛ فردوس خیال اوحدی که جُنگی از اشعار شاعران است؛ سرمۀ سلیمانی که فرهنگ‌واژه‌های فارسی‌به فارسی است؛ رسالۀ کافیة‌‌القافیه در دانش قافیه؛ رسالۀ مفتاح ‌مفاتیح در تصوف؛ دیوان اشعار در ۱۲۰۰ بیت که در قزوین به یغما رفت. اوحدی دیوان وحشی بافقی را تدوین کرده است. مثنوی‌های نشئۀ بی‌خمار؛ کعبۀ دیدار؛ لوح محفوظ؛ بیت معمور؛ مجمع‌الانهار/کعبۀ دیدار.