باغ مسعودیه
باغ مسعودیه
از املاک مسعود میرزا ظل‌السلطان، پسر ناصرالدین شاه قاجار، در تهران. در ۱۲۹۵ق در غرب باغ نظامیه در خیابان ظل‌السلطان (اکباتان امروزی) بنا شد. محدودۀ خیابان‌های هدایت جنوبی، خیام، صفی‌علی‌شاه و خانقاه را دربر می‌گرفت. چهل عمارت داشت و از مجلل‌ترین و پرکارترین بناهای عصر ناصری به‌شمار می‌رفت. عمارت اصلی آن یا کاخ اختصاصی مسعود میرزا، با آینۀ بزرگ سقف ایوان کاخ چهل‌ستون اصفهان تزئین شده بود که جهان‌نما نام داشت و به دستور ظل‌السلطان به تهران منتقل شده بود. در سردر یکی از عمارت‌ها شعری حک و منبت‌کاری شده بود که در گذشته به عنوان اثر تاریخی از آن محافظت می‌شد. باغ مسعودیه در هنگام گلوله‌باران مجلس شورای ملی، در ۱۳۲۶ق به‌سبب سنگرگرفتن انقلابیان در آن، با گلولۀ توپ مورد حمله قرار گرفت و غارت شد. پس از مرگ مسعود میرزا و پسرش جلال‌الدوله، مسعودیه متروک ماند. در ۱۳۰۲ش در زمان نخست‌وزیری رضاخان سردار سپه، ساختمان اصلی باغ مسعودیه به وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستنظرفه (فرهنگ بعدی، و آموزش و پرورش کنونی) واگذار و بر سردر عمارت کتیبه‌ای کاشی‌کاری نصب شد. بعدها سازمان‌ها و بخش‌های دولتی و غیردولتی دیگر نیز از ساختمان‌های مسعودیه استفاده کردند؛ ازجمله در ۱۳۱۶ق، مدرسۀ عالی طب از دارالفنون به مسعودیه منتقل شد، وزارت مالیه مدتی در آن‌جا بود و اولین کنگرۀ بین‌المللی زنان مسلمان، در ۱۳۰۸ش در آن‌جا برگزار شد. عمارت مسعودیه در ۱۳۷۷ش به سازمان میراث فرهنگی کشور واگذار و سردر تاریخی آن تعویض شد. عمارت مسعودیه در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.