برج شمس تبریز

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

برج شمسِ تبریز

برج و مزار منسوب به شمس تبریزی

برجی گرد، در محلهٔ امامزاده سید بهلول در شمال غربی شهر خوی. بازماندۀ کاخی است که شاه اسماعیل اول صفوی در کنار آرامگاه شمس تبریزی در باغی سرسبز و خرم مشهور به باغ شاه ساخته بود. امروزه این برج در محوطه‌ای شامل همین برج، مزار و بنای یادبود شمس تبریزی (مجموعاً موسوم به آرامگاه شمس تبریزی) واقع است. بعضی آن را از دورۀ آق‌قویونلو یا قراقویونلو دانسته‌اند. در دروازۀ غربی کاخ سه مناره ۱۴.۵متری آجری بود و لابه‌لای آجرهای آن به رسم آن زمان صدها شاخ آهوی شکارشده کار گذاشته شده بود. دو منار از این سه منار در دورۀ قاجار ویران شد. معروف است که در میان منارها گنبدی از طلا وجود داشت. در گذشته آرامگاه را متعلق به امیرجعفر شمس‌الملوک ممدوح خاقانی می‌دانستند و به همین سبب دبیرستانی را که در کنار آن ساخته شده است، شمس‌الملوک نامیده‌اند.

در دهه‌های اخیر عده‌ای از پژوهشگران، خاصه محمدعلی موحد، با استناد به روایت‌های تاریخی مزار مجاور این مناره را متعلق به شمس تبریزی می‌دانند. بنای مناره در سال ۱۳۵۲ش با شمارهٔ ۹۶۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.