بقراط
بُقراط (ح ۴۶۰ـ ح ۳۷۷پ‌م)(Hippocrates)
| بقراط Hippocrates | |
|---|---|
| زادروز |
جزیره کوس ح ۴۶۰ م |
| درگذشت | ح ۳۷۷پ م |
| ملیت | یونانی |
| شغل و تخصص اصلی | پزشک |
| آثار | مجموعه بقراطی |
| گروه مقاله | پزشکی |
| جوایز و افتخارات | کشف آسپیرین در پوست بید |
پزشک یونانی. او را بنیادگذار علم پزشکی می‌دانند. لزوم پاکیزگی برای بیمار و پزشک، اعتدال در خوردن و آشامیدن، دخالت‌نکردن در کار طبیعت، و زندگی‌‌کردن در محلی که هوای پاکیزه دارد از عقاید مهم بقراط به‌شمار می‌روند. او عقیده داشت که سلامتی نتیجۀ برقراری تعادل در مزاج[۱]ها (اخلاط) است و به‌هم‌خوردن این تعادل باعث بیماری می‌شود. بعدها جالینوس[۲] این نظریات را پی‌گرفت. بقراط در جزیرۀ کوس[۳] زاده شد. در همان‌جا به‌کار پرداخت و مدرسۀ پزشکی‌اش را تأسیس کرد. او به همه جای یونان و آسیای صغیر سفر کرد و در لاریسا[۴]، واقع در تسالی[۵]، درگذشت. همچنین آسپیرین را در پوست بید کشف کرد. مجموعۀ بقراطی[۶] را که شامل ۷۰ اثر است به او نسبت می‌دهند، ولی احتمالاً بقراط نویسندۀ آن نیست. با این همه، این مجموعه رویکرد بقراط را به پزشکی نشان می‌دهد. این مجموعه شامل نکات و سخنان کوتاه[۷] و سوگندنامۀ بقراط[۸] است که چکیدۀ اخلاق پزشکی را دربر‌دارد. مجموعۀ بقراطی بر مشاهده و توصیف علایم بیماری تأکید بسیار دارد و از این نظر هنوز بدان توجه می‌شود. در این اثر، بیماری‌ها نتیجۀ عدم تعادل چهار جزء اصلی یا مزاج‌های بدن آدمی، شامل خون[۹]، بلغم[۱۰]، صفرا[۱۱] و سودا[۱۲]یند. تأثیرگذاری این عقیده و اعتقاد به آن شاید از شباهتش با فرضیۀ زنون الئایی[۱۳] و پارمنیدس[۱۴] دربارۀ عناصر چهارگانۀ ماده ناشی شده باشد. نظریۀ مزاج‌ها، با آن‌که مبهم بود، به‌راحتی اعمال می‌شد. از آن جمله بود رابطۀ این نظریه با فصل‌های سال که در آن، بیماری‌های زمستانی با ترشحات سرد و مرطوب مشخص میشدند، بنابه این نظریه، درمان با خوردن غذاهای جبران‌کننده صورت می‌گرفت؛ مثلاً غذاهای خشک و گرم در زمستان تجویز میشدند. مکتب پزشکی بقراط تا قرن ۱۹ برقرار بود. در این زمان، فرضیۀ میکروبی بیماری‌ها جانشین آن شد، ولی تصویر بقراط به‌منزلۀ الگویی در پزشکی همچنان پابرجاست.