تاریای وسوس
(Tarjei Vesaas (1897 – 1970
| تاریای وسوس Tarjei Vesaas | |
|---|---|
| زادروز |
1897 |
| درگذشت | 1970 |
| ملیت | نروژی |
| شغل و تخصص اصلی | نویسنده |
| آثار | قصر یخی |
| گروه مقاله | ادبیات جهان |
| جوایز و افتخارات | جایزه‌ی گلیدندل، جایزه‌ی ملسوم، جایزه‌ی دابلاگ و جایزه‌ی کتاب‌فروشان نروژ |
شاعر و نویسنده‌ی نروژی. از شاخص‌ترین نویسندگان این کشور در قرن بیستم است.
در وینیه[۱] متولد شد. از پذیرفتن شغل آبا و اجدادی یعنی کشاورزی سر باز زد و بیشتر دوران نوجوانی را در تنهایی و انزوا گذراند. با هالدیس_مورن_وسوس که خود بعدها یکی از مهم‌ترین شاعران زن نروژ لقب گرفت، ازدواج کرد و برای امرار معاش به تدریس روی آورد.
تاریای وسوس نویسنده‌ای پرکار بود و نثری ساده و موجز داشت که گاه مایه‌های نمادین به خود می‌گرفت. موضوع نخستین آثار او آهنگ زندگی در هماهنگی با طبیعت بود. پس از جنگ جهانی دوم، سبک او نمادینتر شد و از تصاویر دیداری برای بیان برخوردهای درونی استفاده کرد.داستان‌های وی عموماً در مناطق روستایی می‌گذرد و شخصیت‌های اصلی آن مردمانی عادی هستند که در تنگناهای مختلف زندگی مانند بیماری، مرگ یا دوراهی‌های اخلاقی قرار می‌گیرند. معروف‌ترین رمانش با عنوان قصر یخی[۲] که برنده‌ی جایزه‌ی شورای ادبیات شمال[۳] نیز شده، درباره‌ی دختربچه‌ای شاداب و سرزنده است که در روستایی در نروژ زندگی می‌کند. روند عادی روزهای او با ورود دختری ساکت و خجالتی که پس از مرگ مادرش همراه خاله‌اش به روستا آمده دگرگون می‌شود. در همان روز اول دوستی، ارتباط عمیقی میان آن‌ها شکل می‌گیرد. روز بعد، تصمیم می‌گیرند به جای رفتن به مدرسه، سراغ یکی از قصرهای یخی بروند که به شکلی طبیعی در زمستان‌های نروژ تشکیل می‌شود. دختر ساکت به هزارتوی یخی پا می‌گذارد اما در بین راه گم می‌شود و همان‌جا به دلیل یخ‌زدگی می‌میرد. در چنین شرایطی، دختر شاداب که از مرگ دوست خود شوکه است، در مدرسه با هیچ‌کس صحبت یا بازی نمی‌کند و تمام مدت در فکر و خیال به سر می‌برد، درست مانند این‌که خود در قصری یخی محبوس شده باشد. این داستان منبع اقتباس فیلمی سینمایی ساخته شده در سال 1987 نیز بوده است. شعر او وصف حال غنایی و مانند رمان‌هایش به زبان نینورسْک[۴] است (شکلی از زبان نروژی، که از لهجه‌ها ناشی شده است).
آثار وسوس به بیش از بیست و هشت زبان ترجمه شده و جوایز متعددی کسب کرده‌اند که از جمله‌ی آن‌هاست: جایزه‌ی گلیدندل[۵]، جایزه‌ی ملسوم[۶]، جایزه‌ی دابلاگ[۷] و جایزه‌ی کتاب‌فروشان نروژ[۸].