تسایو دایی
تِسائو دائی (Cao Dai)
(بهمعنی «برج بلند») لقب خدای بزرگ در آیین دائو[۱]، و نام جنبش مذهبی[۲] التقاطی نوینی در ویتنام با گرایشهای افراطی ملیگرایانه. تسائو دائی تلفیقی از احکام اخلاقی مذهب کنفوسیوس[۳]، آیینهایی سرّی از دائو، نظریههای کارما[۴]، نوزایی آیین بودا، و سلسلهمراتب تشکیلاتی کلیسای کاتولیک رومی (ازجمله مقام پاپ[۵]) است. اولیای مقدسِ این جنبش بسیارند، ازجمله بودا، کنفوسیوس[۶]، عیسی مسیح، حضرت محمد (ص)[۷]، پریکلس[۸]، یولیوس سِزار[۹]، ژاندراک[۱۰]، ویکتور هوگو[۱۱]، و سون یات سن[۱۲]. نماد خدا در تسائو دائی تصویر چشمی در یک مثلث است، این نشانه بر نمای معبد[۱۳]های این فرقه[۱۴] دیده میشود. تشکیلات دینی آنان از کلیسای کاتولیک رومی اقتباس شده و دارای پاپ، کاردینال[۱۵] و سراسقف[۱۶] است. تسائو دائی اعیاد و آیینهای عبادی پیچیدهای دارد. در ۱۹۱۹ نگو وان چیو[۱۷]، از مقامات محلی فرانسویها در هندوچین، در یک جلسۀ احضار روح[۱۸]، پیامی از تسائو دائی، خدای بزرگ دائو، دریافت کرد و پیامبر آیین جدیدی لقب گرفت که تأسیس آن در ۱۹۲۶ رسماً اعلام شد. در ۱۹۴۳ زمانی که هندوچین[۱۹] در اشغال نیروهای ژاپنی بود، ارتش تسائو دائی تأسیس، و پس از جنگ به نیروی مؤثری در سیاستهای ملی ویتنام تبدیل شد. این ارتش نخست به حمایت و سپس به مخالفت با نگو دین دیم[۲۰] برخاست. در ۱۹۵۵ـ۱۹۵۶ دیم ارتش تسائو دائی را منحل و پاپِ آنان، فام کونگ تاک[۲۱]، را تبعید کرد. بنابر گزارشها، تسائو دائی پس از پیروزی کمونیستها در ویتنام (۱۹۷۵) سرکوب شد، ولی در میان ویتنامیهای پناهنده به کشورهای دیگر ادامۀ حیات داد؛ چنانکه در اوایل دهۀ ۱۹۹۰ نزدیک به ۲میلیون پیرو در ویتنام، کامبوج، فرانسه و امریکا داشت. مرکز تشکیلاتی آن در تای نین[۲۲] نزدیک هوشیمین سیتی[۲۳] (سایگون[۲۴] سابق) است.
- ↑ Taoism
- ↑ religious movement
- ↑ Confucianism
- ↑ karma
- ↑ pope
- ↑ Confucius
- ↑ Muhammad
- ↑ Pericles
- ↑ Julius Caesar
- ↑ Joan of Arc
- ↑ Victor Hugo
- ↑ Sun Yat-sen
- ↑ temple
- ↑ sect
- ↑ cardinal
- ↑ archbishop
- ↑ Ngo Van Chieu
- ↑ table-moving séance
- ↑ Indochina
- ↑ Ngo Dinh Diem
- ↑ Pham Cong Tak
- ↑ Tay Ninh
- ↑ Ho chi Minh
- ↑ Saigon