تفضلی، احمد (اصفهان ۱۳۱۶ـ تهران ۱۳۷۵ش)
احمد تفضلی (اصفهان 16 آذر ۱۳۱۶ـ تهران 24 دی ۱۳۷۵ش)
| احمد تفضلی | |
|---|---|
| زادروز |
اصفهان 16 آذر ۱۳۱۶ش |
| درگذشت | تهران 24 دی ۱۳۷۵ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | فوق‌لیسانس از مدرسۀ زبان‌های شرقی لندن/ دکتری در رشتۀ فرهنگ و زبان‌های باستانی- دانشگاه تهران |
| شغل و تخصص اصلی | زبان‌شناس و پژوهشگر فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران |
| آثار | تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام (تالیف)؛ نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایران (ترجمه با همکاری ژاله آموزگار)؛ شناخت اساطیر ایران (ترجمه با همکاری ژاله آموزگار) |
| گروه مقاله | زبان‌شناسی و ترجمه |
| جوایز و افتخارات | جوایز کتاب سال جمهوری اسلامی ایران (سال‌های 1369 و 1376) |
زبان‌شناس و پژوهشگر فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران. از برجسته‌ترین پژوهشگران ایرانی متخصص زبان‌های باستانی ایران. پس از احراز رتبۀ اول از دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران و دریافت دانشنامۀ فوق‌لیسانس از مدرسۀ زبان‌های شرقی لندن، به اخذ دانشنامۀ دکتری در رشتۀ فرهنگ و زبان‌های باستانی از دانشگاه تهران نایل آمد و ضمن همکاری با بنیاد فرهنگ ایران، با سمت استادیار، به تدریس در دانشکدۀ ادبیات تهران پرداخت و تا مرحلۀ استادی و مدیریت گروه زبان‌های باستانی ایرانی پیش رفت. به‌منظور تدریس و سخنرانی به دانشگاه‌های خارج دعوت شد و در مجامع علمی و کنگره‌های تخصصی ایران‌شناسی مشارکت داشت. وی در سال ۱۳۷۰ عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی و از سال ۱۳۷۳ معاون علمی و پژوهشی این فرهنگستان بود. تفضلی علاوه بر این‌که یکی از صاحب‌نظران در زمینهٔ زبان‌های باستانی ایران بود، به زبان‌های روسی و عربی کاملاً آشنا بود و به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و آلمانی نیز تسلّط کامل داشت.
از پرکارترین و برجسته‌ترین محققان زبان‌های باستانی ایران بود. به‌جز مقاله‌ها و نقدهایی که از او به زبان‌های فارسی، انگلیسی و فرانسه به چاپ رسیده تألیف و ترجمه‌هایی نیز منتشر شده است. وی برای ترجمهٔ کتاب نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایران (تالیف آرتور کریستنسن- ترجمه با همکاری ژاله آموزگار) برندۀ جایزهٔ کتاب سال جمهوری اسلامی در سال ۱۳۶۹ و کتاب تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام او نیز در اولین سال پس از درگذشتش (1376) برندۀ همان جایزه شده است.
وی در مسیر برگشت از دفتر کار به منزلش، در خیابان به قتل رسید.
از تألیفات اوست: تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام (۱۳۷۶ش)؛ واژه‌نامۀ مینوی خرد (۱۳۴۸ش)؛ زبان پهلوی، ادبیات و دستور آن (۱۳۷۵ش، با همکاری ژاله آموزگار)؛ اسطوره: زندگی زردشت (۱۳۷۰ش).
از ترجمه‌های اوست: نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایران (تالیف آرتور کریستنسن- ترجمه با همکاری ژاله آموزگار- 1364)؛ شناخت اساطیر ایران (جان هینلز) (۱۳۶۸ش، با همکاری ژاله آموزگار).