جنگ های هلند
جنگ‌های هُلَند (Dutch Wars)
مشهور به جنگ‌های فرانسه‌ـ هلند[۱] (۱۶۷۲ـ۱۶۷۸). نبردهایی که لوئی چهاردهم در اصل برای تصرّف مناطق جنوبی هلند که به هلندِ اسپانیا[۲]یی شهرت داشت، به‌راه انداخت. لوئی چهاردهم پس از امضای پیمان سرّی دووِر[۳] با انگلیسی‌ها در ۱۶۷۰، در مه ۱۶۷۲ با هلند وارد جنگ شد و از حمایت ناوگان دریایی انگلیس نیز برخوردار شد. نیروهای فرانسوی به‌سرعت سه استان از هفت استان جمهوری هلند را تصرف کردند؛ اما هلندی‌ها دریچۀ سدها و آب‌بندهای اطراف آمستردام را باز کردند، و منطقۀ وسیعی از کشور را به زیر آب بردند. نیروهای هلندی به فرماندهی ویلیام سوم[۴] در پشت مناطق آب‌گرفته مستقر شدند و در پاییز همان سال حملات نیروهای هلندی به مواضع فرانسوی‌ها آغاز شد. سرانجام انگلیس در ۱۶۷۴ با امضای پیمان وستمینستر[۵]، با هلند صلح کرد. در ۱۶۷۳، اسپانیا، امپراتور امپراتوری مقدس روم[۶]، و لورن[۷] به حمایت از هلند برخاستند و سرانجام نیروهای فرانسه را در اواخر ۱۶۷۳ از خاک جمهوری هلند بیرون راندند. از ۱۶۷۴ تا ۱۶۷۸ ارتش فرانسه با سوئد، متحد جدید خود، در مناطق جنوبی هلند و در امتداد رودخانۀ راین پیشروی کردند، اما هزینۀ هنگفت جنگ و احتمال پیوستن انگلیس به هلند سبب شد که فرانسه با امضای پیمان نایمگن[۸] با هلند، نیروهای خود را از این کشور خارج کند.