حمیده

حَمیده
مادر امام کاظم (ع). کنیزی از اهل بربر یا اندلس بود که به راهنمایی امام باقر (ع) خریداری شد و با امام صادق (ع) ازدواج کرد و به علم و معرفت آراسته شد، چندان که امام صادق (ع) زنان را دستور می‌دادند تا در مسائل شرعی به او مراجعه کنند و درباره‌اش فرمودند حمیده همچون زر ناب از هر پلیدی و آلایشی پاک است که پیوسته فرشتگان او را نگهبانی می‌کردند تا به دست من رسید و این گرامیداشت خداوند نسبت به من و حجّت خدا بعد از من است. حمیده را با لقب‌های مصفّاة و لؤلؤة خوانده‌اند.