حکیم، سید محمدتقی (۱۹۲۱ـ نجف ۲۰۰۲)

سید محمدتقی حکیم;
زادروز	۱۹۲۱م;
درگذشت	نجف ۲۰۰۲م
ملیت	عراقی
شغل و تخصص اصلی	عالم دینی و نویسنده
آثار	مالک اشتر، شاعر عقیده (سید حمیری)، اصول عام فقه مقایسه ای

عالم دینی و نویسندۀ عراقی. تحصیلات مقدماتی را نزد پدرش سید سعید حکیم گذراند و دروس علوم عربی، منطق، بلاغت و فقه را نزد استادانی چون شیخ نورالدین جزایری، شیخ محمدرضا مظفر و سید یوسف حکیم طی کرد. سپس در محضرِ سیّد ابوالقاسم خویی، سیّد محسن حکیم، میرزا حسن بجنوردی و شیخ حسن حلی درسِ خارج خواند و آن‌گاه در شمار مدرسان فقه و اصول در حوزۀ نجف درآمد. وی برای نخستین بار روش مقایسه‌ای را در تدریس فقه و اصول فقه به‌کار گرفت. در تأسیس انجمن نشر که با هدف اصلاحِ متون و روش‌های آموزشی در حوزۀ علمیۀ نجف به‌راه افتاد، مشارکت کرد. از ۱۹۴۴ در دانشکدۀ منتدی‌النشر به تدریس ادبیات، تاریخ، فقه و اصول و جامعه‌شناسی پرداخت. در ۱۹۶۴ به درجۀ استادی دانشگاه بغداد رسید و در همان سال عضو فرهنگستان علوم عراق شد. آثار متعددِ تألیفی و تحقیقی از او منتشر شده که از آن جمله است: مالک اشتر؛ شاعر عقیده (سیّد حمیری)؛ اصول عام فقه مقایسه‌ای؛ ایدۀ تقریب میان مذاهب اسلامی، روش‌های پژوهش در تاریخ؛ تاریخ تشریع اسلامی؛ عبدالله بن عباس: زندگی و سیره و شخصیت و آثارش.