دیوراما
دیوراما (diorama)
نمایشی که لوئی داگر[۱]، پیشگام عکاسی، آن را ابداع کرد؛ در این نمایش تماشاگران در تالاری مدوّر و تاریک جمع میشدند تا از شکاف بزرگی در دیوار، نقاشیهایی شفاف را تماشا کنند؛ چنین بهنظر میرسید که تصاویر در حین تماشاکردن تغییر میکنند. دیورامای داگِر، در ۱۸۲۲ در پاریس، و در ۱۸۲۳ در لندن به نمایش درآمد. این تصاویر تغییرات نور را مجسم میساختند. برای مثال تصویر درّۀ سارنِن[۲] در صحنۀ اول ساکن و روشن است؛ سپس ابرها از روی دریاچه عبور میکنند، و سرانجام هوا طوفانی میشود. با نقاشی روی پارچۀ نرم و نازک با رنگهای شفاف و کدِر و با تنظیم شدّت، رنگ، و جایگاه منبع نور، اجزاء تصویر ظاهر میشدند یا بهتدریج از نظر محو میگردیدند.
امروزه دیوراما و پانوراما[۳] را پیشدرآمد سینما میدانند.