رده بندی هابل

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

رده‌بندی هابِل (Hubble classification)
در اخترشناسی، طرحی برای رده‌بندی کهکشان[۱]ها، براساس شکل آن‌ها. ادوین هابل[۲]، اخترشناس امریکایی، در دهۀ ۱۹۲۰ آن را ابداع کرد. کهکشان‌های بیضوی[۳] از گونۀ E۰ تا E۷ طبقه‌بندی شده‌اند که در آن اعداد شاخص ۰ تا ۷ نشان‌دهندۀ میزان بیضی‌بودن است. یک کهکشان E۰ از دید ناظر دایره‌ای‌شکل به‌نظر می‌رسد، در حالی‌که E۷ به‌شدت بیضوی است. مبنای این تقسیم‌بندی شکل ظاهری است؛ شکل واقعی که براثر کوچک‌نمایی واپیچیدگی پیدا می‌کند ممکن است کاملاً متفاوت باشد. کهکشان‌های مارپیچی[۴] در گونه‌های Sa، Sb و Sc طبقه‌بندی می‌شوند: Sa مارپیچی تاب‌خورده و فشرده با برجستگی مرکزی بزرگ، Sc مارپیچی رقیق با برجستگی کوچک، و Sb حد فاصل آن‌هاست. گونه‌های بینابینی با Sab و یا Sbc مشخص می‌شوند. کهکشان‌های مارپیچی میله‌ای[۵] که در اطراف مرکزشان میله‌ای برآمده دارند، به شکلی مشابه در گونه‌های SBa، SBb، و SBc با گونه‌های بینابینی SBab یا SBbc طبقه‌بندی می‌شوند. کهکشان‌های عدسی‌شکل[۶]، که بازوی مارپیچی ندارند، به گونۀ S۰ طبقه‌بندی می‌شوند. کهکشان‌های نامنظم[۷] گونۀ Irr به زیرگروه‌های I Irr، که مارپیچ‌های خفیفی تشکیل می‌دهند، و II Irr، که گونۀ متفاوتی‌اند، تقسیم می‌شوند. تا مدتی تصور می‌شد رده‌بندی هابل زنجیره‌ای تکاملی، از بیضوی تا مارپیچی را نشان می‌دهد، اما اکنون مشخص شده است که این موضوع صحت ندارد. کهکشان راه‌ شیری[۸] ما از نوع مارپیچی است که در گونۀ Sb یا Sc طبقه‌بندی می‌شود، اما ممکن است میله‌ای هم داشته باشد.

 


  1. galaxy
  2. Edwin Hubble
  3. elliptical galaxies
  4. spiral galaxies
  5. barred spiral galaxies
  6. lenticular galaxies
  7. Irregular galaxies
  8. Milky Way