روآندا
روآندا (Rwanda)
| روآندا | |
|---|---|
| نام فارسی | روآندا |
| نام لاتین | Rwanda |
| نظام سیاسی | دولت انتقالی چندحزبی با یک مجلس انتقالی |
| جمعیت | ۱۰,۴۱۲,۸۲۰ نفر |
| موقعیت | مرکز قارۀ افریقا |
| پایتخت | کیگالی |
| تراکم نسبی (نفر در کیلومتر مربع) | ۳۹۵.۳ |
| شهرهای اصلی | کیگالی، روهنگری، بوتاره، گیسِنی |
| زبان | فرانسوی و انگلیسی |
| گروه‌های قومی | هوتو |
| دین | مسیحیت |
| مساحت (کیلومتر مربع) | ۲۶,۳۳۸ |
موقعیت. کشور روآندا در قلب قارۀ افریقا، میان کشورهای اوگاندا در شمال، تانزانیا در شرق، بروندی در جنوب، و کنگو در غرب واقع است. ۲۶,۳۳۸ کیلومتر مربع مساحت دارد و پایتخت آن شهر کیگالی[۱] است.
سیمای طبیعی. روآندا کشوری کوهستانی است و بیشتر اراضی آن در ارتفاعی بالاتر از ۱,۵۰۰ متر قرار دارند و مرتفع‌ترین نقطۀ آن کوه کاریسیمبی[۲] است که ۴,۵۰۷ متر ارتفاع دارد. نواحی غربی روآندا با شیب تند به درّۀ کافت بزرگ[۳] منتهی می‌شود که دریاچۀ مرزی کیوو[۴] در آن واقع است. ارتفاعات مرکزی، رودخانه‌های این کشور را به دو حوضۀ نیل و کنگو تقسیم می‌کند و دو آتشفشان فعال در مرز غربی آن قرار دارند. رودخانه‌های نیابارونگو[۵]، آکانیارو[۶]، کاگِرا[۷] و چند رود دیگر و نیز دریاچه‌های زیبای متعددی که در گوشه و کنار این سرزمین پراکنده‌اند، این کشور را به یکی از پرآب‌ترین نواحی مبدل کرده‌اند. بیشتر اراضی و به‌ویژه ارتفاعات این سرزمین از جنگل پوشیده شده و حیات وحش آن از دست‌نخورده‌ترین و غنی‌ترین حیات‌های وحش جهان، به‌ویژه از نظر دارابودن گوریل‌های کوهستانی، است. اقلیم روآندا گرم و مرطوب و پرباران است و ساکنان آن بیشتر در ارتفاعات، که هوای بهتری دارد زندگی می‌کنند و دره‌ها و نواحی کم‌ارتفاع آن غالباً به دامداری و پرورش چهارپایان اختصاص یافته است و کیگالی، روهنگری[۸]، بوتاره[۹]، و گیسِنی[۱۰] که بندری در کنار دریاچۀ کیوو است؛ از مهم‌ترین شهرها و آبادی‌های آن به‌شمار می‌روند.
اقتصاد. اقتصاد روآندا عمدتاً به کشاورزی نسبتاً حقیرانه‌ای که حدود ۹۲ درصد از نیروی کار این کشور را به‌خود مشغول داشته است، متکی است و قهوه، چای، نیشکر، کاساوا، ذرت، و سبز‌یجات از مهم‌ترین اقلام صادراتی آن هستند. بومیان توتسی[۱۱] به گله‌داری اشتغال دارند و هوتو[۱۲]ها گوسفند و بز پرورش می‌دهند. صنعت کشور روآندا به تولید مواد غذایی و مصالح ساختمانی و تهیۀ نوشابه‌های الکلی منحصر است و آموزش و بهداشت هنوز عمومیت ندارد و میزان باسوادی به حدود ۶۶ درصد می‌رسد و موارد قابل تأملی از بیماری‌های ایدز و مالاریا در آن مشاهده شده است.
حکومت و سیاست. نوع حکومت روآندا دولت انتقالی چندحزبی با یک مجلس انتقالی است که از ۷۰ عضو انتصابی تشکیل می‌شود و رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر انتقالی ادارۀ کشور را برعهده دارند.
مردم و تاریخ. جمعیت روآندا حدود ۱۰,۴۱۲,۸۲۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به ۳۹۵.۳ نفر در کیلومتر مربع می‌رسد. حدود ۸۳ درصد از جمعیت این کشور روستانشین‌اند و میزان تولد ۳۹ در ۱۰۰۰ و میزان مرگ و میر نوزده در ۱۰۰۰ و میانگین امید به زندگی ۴۰ سال است. ۹۰ درصد از جمعیت روآندا را قوم هوتو تشکیل می‌دهند، ۶۵ درصد پیرو آیین کاتولیک رومی‌اند و زبان رسمی آنان فرانسوی و انگلیسی است. پیگمه[۱۳]های قوم توآ[۱۴] بومیان اصلی روآندا به‌شمار می‌روند و بومیان هوتو بعد از پیگمه‌ها به این سرزمین وارد شدند و بعدها هر دو قوم پیگمه و هوتو، مغلوب مهاجمان توتسی شدند. در ۱۸۹۷، آلمان‌ها سرزمین روآندا را تصرف کردند و همراه با بروندی مستعمرۀ افریقای شرقی آلمان را به‌وجود آوردند. پس از جنگ جهانی اول، نام آن به «روآندا اوروندی» تغییر یافت و تحت سلطۀ بلژیک قرار گرفت. در ۱۹۵۹ جنگ خونینی میان اقوام هوتو و توتسی درگرفت و نظام فئودالی توتسی درهم کوبیده شد. روآندا در ۱۹۶۲ از بروندی جدا شد و در هفتمین ماه همان سال اعلام استقلال کرد و به عضویت سازمان ملل متحد پذیرفته شد.