زغال

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

زُغال (charcoal)

ماده‌ای سیاه‌رنگ و متخلخل از جنس کربن[۱]. با حرارت‌دادن چوب یا سایر مواد آلی، در غیاب هوا، تولید می‌شود. از سوخت‌های مصرفی برای ذوب فلزاتی چون مس[۲] و روی است و در نقاشی‌های سیاه‌قلم نیز به‌کار می‌رود. زغال فعال، که پودر و خشک شده است، به‌سبب برخورداری از سطح بیشتر، جذب سطحی بهتری نیز دارد و ازجمله برای صاف و خالص‌کردن مایعات و گازها در صافی‌های آب آشامیدنی و ماسک‌های گاز به‌کار می‌رود. روش تولید سنتی زغال سوزاندن چوب‌های خشک در کوره بود. این فرآیند چند روز طول می‌کشید. کوره حفره‌ای ساده در زمین یا کپه‌ای خاک بود. امروز کوره‌ها را از آجر یا آهن می‌سازند و هر دو نوع امکانِ جمع‌آوری و استفاده از گازهای خروجی را دارند. زغال در گذشته کاربردهای فراوانی داشت و به‌سبب سوختن در دمای بالا، ۱۱۰۰ درجۀ سانتی‌گراد، پیش از دست‌یابی به کُک[۳]، در کوره‌ها و کوره‌های بلند مصرف می‌شد. در فرآیندهایی صنعتی که به تولید اسید اتانوئیک[۴] (اسید استیک[۵]) می‌انجامد، و نیز برای تولید قطران چوب و قیر چوب به‌کار می‌رود. زغالی که از چوب درختان بید یا توسکا به‌دست آمده باشد، از مواد تشکیل‌دهندۀ باروت است.

 


  1. carbon
  2. copper
  3. coke
  4. ethanoic acid
  5. acetic acid