زنجان، شهرستان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

زنجان، شهرستان

زنجان، شهرستان
کشور پرونده:Flag of Iran.svg ایران
استان زنجان
بخش مرکزی، قره‌پشتلو و زنجانرود
جمعیت ۴۵۴,۶۱۶ نفر(۱۳۸۵ش)
موقعیت جنوب استان‌های آذربایجان شرقی (شهرستان میانه) و اردبیل (شهرستان خلخال)، جنوب غربی شهرستان طارم، غرب شهرستان ابهر، شمال شهرستان خدابنده‌ و ایجرود و شرق شهرستان ماه‌نشان و استان آذربایجان شرقی (شهرستان چاراویماق)
نوع اقلیم در ارتفاعات سرد و در دره‌ها و نواحی پایین معتدل
تولیدات و صنایع مهم فعالیت‌های صنعتی: کبریت‌سازی، ترانسفورماتور، کمپوت و فرآوری مواد غذایی، نساجی، صنایع دستی، صنایع شیمیایی، مصالح ساختمانی، ریخته‌گری و ذوب فلزات - منابع زیرزمینی: مس، کلسیت، نمک، روی، و کائولین
شهر ها و آبادی های مهم ارمغانخانه، نیک‌پی، همایون، بناب، گوزَل‌درّۀ سفلی، اژدهاتو، اسفناج، و اندآباد علیا
گنبد سلطانيه، استان زنجان

شهرستانی در استان زنجان، مشتمل‌بر بخش مرکزی و بخش‌های قره‌پشتلو و زنجانرود. با مرکزیت اداری شهر زنجان. از شمال به استان‌های آذربایجان شرقی (شهرستان میانه) و اردبیل (شهرستان خلخال)، از شمال شرقی به شهرستان طارم، از شرق به شهرستان ابهر، از جنوب به شهرستان خدابنده‌ و ایجرود و از غرب به شهرستان ماه‌نشان و استان آذربایجان شرقی (شهرستان چاراویماق) محدود است. سرزمینی است کوهستانی که کوه‌های البرز و قافلانکوه نواحی شمالی آن را می‌پوشانند و کوهستان قرخ‌بلاغ با کوه بلند بلقیس (۳۳۳۲ متر) و کوه دمرلو نواحی غربی آن را تشکیل می‌دهند. رودخانۀ قزل‌اوزن و ریزابه‌هایی چون زنجانرود و لجام‌گیر آن را مشروب می‌کنند. اقلیم این شهرستان در ارتفاعات سرد و در دره‌ها و نواحی پایین معتدل است و از نظر بارندگی جزو نواحی نیمه‌خشک محسوب می‌شود. جمعیت شهرستان زنجان ۴۵۴,۶۱۶ نفر است (۱۳۸۵). مهم‌ترین آبادی‌های آن عبارت‌اند از ارمغانخانه، نیک‌پی، همایون، بناب، گوزَل‌درّۀ سفلی، اژدهاتو، اسفناج، و اندآباد علیا. راه و راه‌آهن تهران تبریز از آن می‌گذرد و نیز راه زنجان به بیجار، و زنجان به تکاب و ماه‌نشان، و راه زنجان به آب بَر و زنجان به ارمغانخانه، شبکۀ راه‌های ارتباطی این شهرستان را تشکیل می‌دهند. اراضی آن حاصل‌خیز است و از لحاظ معدنی نیز غنی است؛ علاوه‌بر آن، از نظر صنعت و معدن نیز منطقه با اهمیتی است. ازجمله فعالیت‌های صنعتی آن است: کبریت‌سازی، ترانسفورماتور، کمپوت و فرآوری مواد غذایی، نساجی، صنایع دستی، صنایع شیمیایی، مصالح ساختمانی، ریخته‌گری و ذوب فلزات. مس، کلسیت، نمک، روی، و کائولین از منابع زیرزمینی آن محسوب می‌شوند.