ساحل عاج
ساحل عاج (Cote D\' Ivoire)
| ساحل عاج | |
|---|---|
| نام فارسی | ساحل عاج |
| نام لاتین | Cote D' Ivoire |
| نظام سیاسی | جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون‌گذاری |
| نام پیشین | کوت دوآر |
| جمعیت | ۱۹,۷۳۸,۰۰۰ نفر |
| موقعیت | افریقای غربی |
| پایتخت | یاموسوکرو و آبیجان |
| تراکم نسبی (نفر در کیلومتر مربع) | ۵۵ |
| شهرهای اصلی | آبیجان، بوآکه، گانیوآ، مان |
| زبان | فرانسوی |
| گروه‌های قومی | سیاهان آکان |
| مساحت (کیلومتر مربع) | ۳۲۲,۴۶۳ |
موقعیت. جمهوری ساحل عاج (یا: کوت دوآر) در افریقای غربی و در ساحل شمالی خلیج گینه قرار دارد و کشورهای مالی و بورکینافاسو از شمال، غنا از شرق، خلیج گینه از جنوب، و کشورهای لیبریا و گینه از غرب، آن را در میان گرفته‌اند. مساحت این کشور ۳۲۲,۴۶۳ کیلومتر مربع و دو پایتخت آن شهرهای یاموسوکرو[۱] و آبیجان[۲] است.
سیمای طبیعی. این کشور از دو ناحیۀ متمایز جنوبی و شمالی تشکیل شده است. ناحیۀ جنوبی جلگه‌ای است که از مرداب‌های ساحلی شروع شده و رو به شمال بر ارتفاع آن افزوده می‌شود. این ناحیه از جنگل‌های انبوهی تشکیل شده که در پاره‌ای نقاط پاک‌سازی و به کشتزارهای وسیع موز و کاکائو و قهوه تبدیل شده است. ناحیۀ شمالی تقریباً کوهستانی است و رو به شمال غرب بر ارتفاع آن افزوده می‌شود. بلندترین نقطۀ کشور، کوه نیمبا[۳] با ارتفاع ۱,۷۵۳ متر، در همین ناحیه و در نقطۀ مشترک مرزی سه کشور ساحل عاج، لیبریا، و گینه جا دارد و دشت‌های گرانیتی و علفزارهای وسیع از ویژگی‌های این منطقه است. چهار رودخانۀ اصلی این کشور شامل کاوالی[۴]، ساساندرا[۵]، بانداما[۶]، و کوموئه[۷]، از شمال به جنوب جریان دارند و با ریزابه‌های متعددشان این کشور را مشروب می‌کنند. سدهای بزرگی که بر روی رودخانه‌های بانداما، در حوالی شهر یاموسوکرو، و ساساندرا ساخته شده بر ظرفیت آبیاری آن افزوده و موجب بارورترشدن کشاورزی این کشور شده و بیشه‌زارهای آن را به زیستگاه‌های متعددی برای حیات وحش، به‌ویژه فیل و اسب آبی، و نیز پیگمه‌ها تبدیل کرده است. اقلیم ساحل عاج در نواحی ساحلی خیلی گرم و شرجی و در نواحی مرکزی و شمالی گرم و مرطوب است و مقدار بارندگی آن بین ۱,۲۰۰ تا ۲,۱۰۰ میلی‌متر متغیر است. شهرهای مهم این کشور عبارت‌اند از آبیجان، بوآکه[۸]، گانیوآ[۹]، و مان[۱۰].
اقتصاد. بیشترین نیروی کار این کشور (۵۱ درصد) به کشاورزی مشغولند و کاکائو، قهوه، چوب، شیلات، و پنبه از اقلام صادراتی آن به‌حساب می‌آید. آهن، مس، نیکل، اورانیوم، بوکسیت، کوبالت، الماس، و نفت منابع زیرزمینی آن را تشکیل می‌دهند؛ سیمان، نساجی، فرآوری مواد غذایی، فرآورده‌های گوشتی، چرم، مصنوعات فلزی و نیز مونتاژ اتومبیل ازجمله فعالیت‌های صنعتی آن به‌شمار می‌روند.
وضعیت بهداشت هنوز رضایت‌بخش نیست. مالاریا، اسهال خونی، و سل کمابیش در این کشور شیوع دارد و میزان بی‌سوادی که معیار فعالیت‌های آموزشی است، تأمل‌برانگیز است.
حکومت و سیاست. نظام حاکم بر کشور ساحل عاج، جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون‌گذاری است. مجلس آن از ۲۲۵ عضو تشکیل می‌شود که هر پنج سال یک‌بار با آرای عمومی انتخاب می‌شوند. شخص رئیس‌جمهور نیز با آرای عمومی به این سمت برگزیده می‌شود. دورۀ ریاست جمهوری پنج سال است و مسئولیت اجرایی با شخص رئیس‌جمهور است.
مردم و تاریخ. جمعیت کشور ساحل عاج ۱۹,۷۳۸,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به ۵۵ نفر در کیلومتر مربع می‌رسد. اکثریت جمعیت این کشور را سیاهان آکان (۴۱.۵ درصد) تشکیل می‌دهند. ۶۰ درصد از آنان پیرو باورهای مذهبی سنتی و قبیله‌ای‌اند و مسلمانان با ۲۰ درصد در ردۀ دوم قرار دارند. ۵۴ درصد از این جمعیت روستانشین‌اند و زبان رسمی آنان فرانسوی است. اروپاییانی که برای شکار فیل و تجارت عاج به این سرزمین وارد شدند، آن‌جا را کوت‌دوآر (ساحل عاج) نامیدند. فرانسوی‌ها در آغاز قرن ۱۹ به میان قبایل این سرزمین نفوذ کردند و در ۱۸۸۹ آن‌جا را تحت‌الحمایۀ خود قرار دادند و همراه با بخش وسیعی از ولتای علیا مستعمرۀ افریقای غربی فرانسه را تأسیس کردند. این کشور در ۱۹۵۸ به وضعیت خودگردانی داخلی رسید و در ۷ اوت ۱۹۶۰ به استقلال کامل دست یافت و به عضویت سازمان ملل متحد پذیرفته شد.