سدی، فردریک (۱۸۷۷ـ۱۹۵۶)

سُدی، فرِدْریک (۱۸۷۷ـ۱۹۵۶)(Soddy, Frederick)

فرِدْریک سُدی Frederick Soddy
زادروز	ساسکس 1877م
درگذشت	1956م
ملیت	انگلیسی
تحصیلات و محل تحصیل	آکسفورد
شغل و تخصص اصلی	متخصص شیمی‌فیزیک
آثار	شیمی عناصر رادیو اکتیو (1912ـ1914)
گروه مقاله	شیمی، فیزیک و مکانیک
جوایز و افتخارات	جایزۀ نوبل شیمی 1921

متخصص انگلیسی شیمی‌فیزیک. برای نخستین‌بار تحقیق در زمینۀ فروپاشی اتمی را آغاز و اصطلاح ایزوتوپ را وضع کرد. جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۲۱ به‌سبب بررسی منشأ و ماهیت ایزوتوپ‌ها به او اعطا شد. در ۱۹۱۳، قانون جابه‌جایی را عرضه کرد که تغییرات جرم اتمی و عدد اتمی را برای همۀ واسط‌های پرتوزا در فرآیندهای واپاشی بیان می‌کند. سدی پس از این کشفیات در شیمی، حدود ۴۰ سال به گسترش نظریۀ «اقتصاد انرژی» پرداخت و آن را «اقتصاد دکارتی» نامید. او در پی لغو بدهی و بهرۀ مرکب و ملی‌کردن دارایی‌ها بود و نظریه‌ای جدید دربارۀ ارزش، برمبنای مقدار انرژی موجود در شیء، عرضه کرد. سدی در ایستبورنِ ساسکس زاده شد و در آکسفورد درس خواند. از ۱۹۰۰ تا ۱۹۰۲، با ارنست رادرفورد در دانشگاه مک‌گیل، واقع در مونترآل کانادا، کار کرد. از ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۹، در ابردین و از ۱۹۱۹ تا ۱۹۳۶ در آکسفورد استاد بود. او مخالف استفادۀ نظامی از نیروی اتمی بود. سدی و رادفورد واپاشی پرتوزا را به‌مثابۀ فرآیندی اتمی و یا زیراتمی فرض کردند و نوعی قانون فروپاشی را صورت‌بندی کردند. آن‌ها پیش‌بینی کردند هلیوم محصول تلاشی رادیوم است. بعدها سدی این موضوع را با طیف‌سنجی ثابت کرد (۱۹۰۳). آثار او عبارت‌اند از شیمی عناصر رادیو اکتیو (۱۹۱۲ـ۱۹۱۴)، تشریح اتم (۱۹۲۳)، و تاریخچۀ انرژی اتمی (۱۹۴۹).

 

---