سریالیسم

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سِریالیسم ‌ (serialism)

در موسیقی، شکل متأخری از نظام آهنگ‌سازی دودِکافونی. این اصطلاح معمولاً به ساخته‌های پس از ۱۹۵۰ اشاره دارد که در آن‌ها عناصر موسیقایی بیشتری، علاوه‌‌بر زیرایی در موسیقی دودِکافونی، تحت یک نوع کنترل واحد قرار داده شده‌اند. ردیف آوایی، ترتیب طرح‌ریزی‌شدۀ زیرایی‌ها (زیروبم‌ها)، را به‌صورت یک رشته اعداد (سلسله) می‌توان بیان کرد که برای تعیین چگونگی مؤلفه‌هایی مثل شدت ‌و ضعف صدا، ریتم، و تأکید به‌کار‌ می‌روند. در شکل بسط‌یافتۀ آن، که به سریالیسم جامع معروف است، هریک از مؤلفه‌های قطعۀ موسیقی را یک سری کنترل می‌کند. در این گونه باید تا حد ممکن عناصر موسیقایی بیشتری را در چارچوب سریل قرار داد. نمونۀ کلاسیک این گونه، ساختارها[۱] اثر پیِر بولز[۲] برای دو پیانو است. کارل هاینتس اشتوکهاوزن از دیگر پیش‌گامان سریالیسم جامع است.

 


  1. Structures
  2. Pierre Boulez