سیرا لیون
سیِرا لئون (Sierra Leone)
موقعیت. جمهوری سیرالئون در کرانۀ غربی افریقا بین کشورهای گینه از شمال و شرق، لیبریا از جنوب شرقی، و اقیانوس اطلس از جنوب و غرب محصور است. مساحت این کشور ۷۱,۷۴۰ کیلومتر مربع و پایتخت آن شهر فری‌تاون[۱] است.
| سیرا لیون | |
|---|---|
| نام فارسی | سیِرا لئون |
| نام لاتین | Sierra Leone |
| نظام سیاسی | جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون‌گذاری |
| جمعیت | ۵،۸۶۸،۰۰۰ نفر |
| موقعیت | کرانۀ غربی افریقا |
| پایتخت | فری‌تاون |
| تراکم نسبی (نفر در کیلومتر مربع) | ۸۱.۸ |
| رشد سالانه (درصد) | ۲ |
| شهرهای اصلی | فری‌تاون، کوئیدو، مویامبا، ماکنی، بو، سولیما |
| زبان | انگلیسی |
| گروه‌های قومی | قبایل مِندِه و تِمنِه |
| دین | اسلام |
| مساحت (کیلومتر مربع) | ۷۱,۷۴۰ |
سیمای طبیعی. جلگۀ ساحلی این سرزمین با درازای ۵۶۵ کیلومتر و پهنای ۴۸ تا ۸۰ کیلومتر از مرداب‌های متعدد و جنگل کرنا پوشیده شده و جزیرۀ شِربرو[۲]، با مساحت ۵۰۰ کیلومتر مربع، در دوراب‌های آن قرار دارد. نواحی شمالی آن را فلاتی مرتفع فراگرفته که از کوه‌های لوما[۳] تشکیل شده و بلندترین نقطۀ کشور، کوه بینتیمانی[۴] با ارتفاع ۱,۹۴۸ متر، در آن قرار دارد و وجود معادن الماس وجه امتیاز آن است. دشت‌‌هایی که در جنوب این قسمت قرار دارند پوشیده از جنگل است و نواحی دوردست‌تر آن را تپه‌ماهورهای مستور از علفزار‌های مدارگانی فرا گرفته است. رودخانه‌های بسیاری در این سرزمین جریان دارند که همه از ارتفاعات گینه سرچشمه می‌گیرند و رو به جنوب غربی روان می‌شوند و به اقیانوس اطلس می‌ریزند. مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از مانو[۵] در مرز لیبریا، کولنته[۶] در مرز گینه، و نیز رودهای روکل[۷]، سوا[۸]، و موآ[۹]. دشت‌های درون‌بومی سیرالئون غالباً جنگل‌زدایی شده و به کشتزارهای بادام‌زمینی، موز، قهوه، کاکائو، نارگیل و غلات اختصاص یافته است. اقلیم این کشور مدارگانی بسیار گرم و فصل بارندگی آن از اردیبهشت تا مهر است. میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۳,۴۳۵ میلی‌متر می‌رسد و میانگین دمای سالانۀ آن در شهر فری‌تاون بالغ بر ۲۶ درجۀ سانتی‌گراد است. کشور سیرالئون سرزمینی آباد است و شهرهای مهم آن، که در سراسر کشور پراکنده‌اند، عبارت‌اند از فری‌تاون، کوئیدو[۱۰]، مویامبا[۱۱]، ماکنی[۱۲]، بو[۱۳]، و سولیما[۱۴].
اقتصاد. بیشتر مردم سیرالئون به کشاورزی اشتغال دارند و برنج، کاساوا (مانیوک)، سیب‌زمینی شیرین، بادام‌زمینی، قهوه، ذرت، موز، نیشکر، و کاکائو از فرآورده‌های کشاورزی آن به‌شمار می‌آیند. روغن نخل، آرد برنج، الوار، مبلمان، لوازم منزل، مواد شیمیایی، سرامیک و مصنوعات فلزی نیز ازجمله محصولات صنعتی آن محسوب می‌شوند.
حکومت و سیاست. کشور سیرالئون به‌صورت جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون‌گذاری اداره می‌شود. ۶۸ عضو مجلس ملی سیرالئون و نیز رئیس‌جمهور را مردم برای پنج سال انتخاب می‌کنند. رئیس‌جمهور یک معاون دارد و امور اجرایی کشور و تشکیل هیئت دولت از مسئولیت‌های اوست.
مردم و تاریخ. جمعیت سیرالئون حدود ۵،۸۶۸،۰۰۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به ۸۱.۸ نفر در کیلومتر مربع می‌رسد. روند افزایش جمعیت این کشور سالانه ۲ درصد است و قبایل مِندِه[۱۵] و تِمنِه[۱۶] هر کدام با ۳۴.۵ و ۳۱.۵ درصد، اکثریت مردم آن را تشکیل می‌دهند. ۶۰ درصد از جمعیت این کشور مسلمان‌اند و ۶۱ درصد از آنان در روستاها به سر می‌برند و زبان رسمی آنان انگلیسی است. پرتغالی‌ها در اواسط قرن ۱۵ به شبه‌جزیرۀ سیرالئون وارد شدند و آن را کوهستان شیر یا سیرالئون نامیدند. کشور مزبور تا زمان لغو برده‌داری، از مهم‌ترین نواحی صادرکنندۀ برده در افریقا بود. در ۱۸۰۷ با الغای برده‌داری، انگلستان بر آن شد تا بردگان آزادشدۀ کشتزارهای خود را به افریقا بازگرداند و به همین سبب قطعه زمینی را با مساحت ۲۵۰ کیلومتر مربع در ساحل اقیانوس اطلس از سران قبایل محلی خریداری کرد و جامعه‌ای از بردگان آزاد شده را در آن‌جا سکونت داد. جامعۀ مزبور بعدها وسعت یافت و بدین‌سان انگلستان به سراسر منطقۀ سیرالئون تسلط پیدا کرد. مالیات‌هایی که انگلیسی‌ها از سیاهان آزادشده مطالبه می‌کردند، موجب نارضایتی و شورش آنان شد و انگلیسی‌ها را در ۱۹۶۰ وادار به ترک سرزمین مزبور کرد و درپی آن استقلال سیرالئون در ۲۷ آوریل ۱۹۶۱ رسماً اعلام شد.