شعر (منطق)
شعر (منطق)
شعر در منطق یکی از صناعات خَمْس است و همانند دیگر صناعات خمس، گونه‌ای قیاس به‌شمار می‌آید؛ قیاسی که مادۀ آن، مخیّلات یعنی قضیه‌های خیال‌انگیز است. بدین‌ترتیب منطقیان، تنها خیال‌انگیز بودن را شرط شعر دانسته‌اند و به خلاف ادیبان و عروضیان، وزن و به‌ویژه وزن عروضی و قافیه را شرط شعر بودن شعر ندانسته‌اند. بر این اساس، از دیدگاه اهل منطق و حکمت شعر دو گونه است: الف. شعر منظوم، یعنی سخن خیال‌انگیزی که دارای گونه‌ای وزن (اعم از وزن عروضی و وزن غیر عروضی) نیز هست؛ ب. شعر منثور، یعنی سخنی خیال‌انگیز که همانند نثر نه وزن دارد، نه قافیه؛ تأثیر عاطفی و خطابی و گاه حتی اقناعی شعر از نثر بیشتر است و این امر بستگی به درجۀ هنرمندی و مهارت شاعر، و شعردانی مخاطب دارد.