شهاب، ابوبکر عبدالرحمن

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شهاب، ابوبکر عبدالرحمن (حضرموت 1846- حیدر آباد دکن 1922) Abubakr Abdolrahman Shihab


شاعر و فقیه یمنی. به سرعت فهم و قدرت حافظه، صراحت بیان، وسعت اطلاعات، تبحر در زبان و ادبیات عرب و مهارت در نگارش و شعر مشهور بود. برخی او را شافعی‌مذهب و برخی شیعه‌ی امامی می‌دانند.

تحصیل علم را در خانواده و نزد پدر و برادر بزرگش آغاز کرد، سپس نزد عالمان حضرموت ادامه داد. در سال 1869 به مکه رفت و ضمن ادای مناسک حج، نزد برخی از عالمان حجاز نیز تلمذ کرد. پس از مدتی به حضرموت بازگشت و در سال 1871 به عدن رفت. سپس در مراکز علمی شمال یمن با عالمان این مناطق دیدار کرد و مباحثاتی میان آنان درگرفت. بعدتر به شرق دور سفر کرد و مدتی در جزیره‌ی جاوه‌ به کار تجارت پرداخت. در سال 1875 به هند رفت و مشغول تدریس و ترویج علوم دینی و افتاء شد. در جریان جنگ داخلی میان امارت‌های قطیعی و کثیرِ یمن (از سال 1877) تلاش کرد تا میان آنان مصالحه کند. برای این هدف در سال 1884 به لحج، عدن، مکه و استانبول (پایتخت دولت عثمانی) سفر کرد. از دولت عثمانی نشان مرصع عبدالمجید را دریافت نمود و بار دیگر به هند بازگشت و در حیدرآباد مستقر شد. در دارالعلوم حیدرآباد به تدریس مشغول گردید و بسیاری از عالمان این شهر را پرورش داد. وی در این زمان علاوه بر تدریس و افتاء به تصحیح برخی کتاب‌های ارزشمند قدیمی نیز اقدام کرده است. ابوبکر عبدالرحمن پس از سی سال اقامت در هند، در میان استقبال هم‌وطنانش به یمن بازگشت. سه سال بعد (1915) برای سامان دادن به کارهای ناتمامش به هند رفت و همان‌جا درگذشت.

بیشتر از سی اثر از وی بر جای مانده است که به جز دیوان‌های شعر می‌توان به عناوین زیر اشاره کرد:

العقود اللؤلویة فی اسانید السادة العلویة، التریاق النافع، الورد القطیف من فضائل الورد اللطیف،‌ قصة النبی یوسف بن یعقوب، تحفة المحقق فی شرح نظام المنطق، نظام المنطق (1000 بیت در علم منطق) و فتوحات الباعث بشرح تقریر المباحث.