طوقی (فیلم 1349)
Wood Pigeon (film)
دومین فیلم بلند سینمایی علی حاتمی در مقام کارگردان، تولید سال 1349ش. حاتمی در این فیلم ضمن نمایش یک عشق ممنوعه، به یکی از سرگرمی‌های برخی از مردان آن زمان (کبوتربازی) که گاه از یک سرگرمی فراتر می‌رفت و به نوعی علاقۀ افراطی بدل می‌شد، می‌پردازد. در این فیلم علاقه به یک طوقی و تلاش برای به دست آوردن آن، سرانجام به یک فاجعه بدل می‌شود. طوقی به صورت سیاه و سفید فیلمبرداری شده است. این دومین فیلم حاتمی در موضوعات فرعی و قصه و شخصیت‌پردازی تحت تأثیر قیصر ساخته شده و بهره‌گیری از بیش‌تر بازیگران و عوامل تولید بازیگران آن فیلم کیمیایی هم مؤید این مسأله است. شاید همین عوامل باعث شده طوقی در زمان اکرانش تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های سال شود.
زمان فیلم: 110 دقیقه
خلاصۀ داستان
آسیدمرتضی كه كبوترباز است، با مادر نابینایش در كاشان زندگی می‌كند. او كبوتری طوقی می‌گیرد كه همۀ كبوتربازهای محل به دنبالش هستند. مادر، طوقی را بدیمن می‌داند و از آسیدمرتضی می‌خواهد كه كبوتر را رها كند. از طرفی، مصطفی دایی آسیدمرتضی، او را برای خواستگاری نامزدش طوبی به شیراز می‌فرستد. اما مرتضی و طوبی به هم علاقمند می‌شوند و ازدواج می‌كنند. مرتضی طوبی را به كاشان می‌برد، اما چیزی از موضوع به مادر و دایی‌اش نمی‌گوید. مادر مرتضی متوجه ارتباط آنها می‌شود، اما چون حقیقت را نمی‌داند، با تصور خیانت مرتضی او را نفرین می‌كند. مصطفی سر می‌رسد و حرف‌های خواهرش را می‌شنود. اما او نیز كه نمی‌داند طوبی همسر مرتضی شده، به عباس گاریچی و جواد خالدار كه با مرتضی دشمنی دارند، می‌گوید تا مرتضی را بكشند. اما طوبی حقیقت را به مصطفی می‌گوید و او از كشتن مرتضی منصرف می‌شود. از طرفی، عباس كه چشمش دنبال كبوتر طوقی است ناخواسته طوبی را می‌كشد و مرتضی نیز پس از كشتن عباس، با گلولۀ پاسبان از پا درمی‌آید.
برخی از بازیگران و عوامل تولید
نویسنده: علی حاتمی
تهیه‌کننده: مهدی مصیبی
مدیر فیلمبرداری: مازیار پرتو
آهنگساز: اسفندیار منفردزاده
طراح صحنه: علی حاتمی
طراح لباس: علی حاتمی
بازیگران: بهروز وثوقی؛ صغری عبیسی؛ ناصر ملک‌مطیعی؛ ژاله؛ حمیده خیرآبادی؛ محسن آراسته؛ بهمن مفید؛ غلامرضا سركوب؛ حسین گیل؛ جلال پیشواییان