عده

عِدّه

مدتی که تا انقضای آن زنی که عقد نکاح او منحل شده است نمی‌تواند شوهر دیگری اختیار کند، اعم از آن‌که موجب انحلال نکاح طلاق، فسخ نکاح و یا فوت شوهر باشد. هدف از نگهداشتن عدۀ طلاق و فسخ نکاح دائم جلوگیری از اختلاط نسب است. به همین جهت، به موجب مادۀ ۱۱۵۵ قانون مدنی، فقط زنانی که شوهر با آن‌ها نزدیکی نکرده و یا یائسه‌اند در صورت طلاق یا فسخ نکاح نیاز به نگهداشتن عده ندارند، ولی عدۀ وفات در هر دو مورد باید رعایت شود. مدت عدۀ طلاق و فسخ نکاح سه طُهر است، مگر این‌که زن با وجود اقتضای سن، عادت زنانگی نبیند که در این صورت عدۀ او سه ماه است. عدۀ طلاق و فسخ نکاح در زنانِ باردار تا زمان وضع حمل است. فلسفۀ نگهداشتن عدۀ وفات احترام به متوفی و کاهش آثار روانی و عاطفی ناشی از فوت همسر است. براساس مادۀ ۱۱۵۴ مدت عدۀ وفات چهار ماه و ده روز است مگر آن‌که زن حامله باشد که در این‌صورت عده تا پایان وضع حمل است، مشروط بر این‌که فاصلۀ بین فوت شوهر و وضع حمل از چهار ماه و ده روز بیشتر باشد وگرنه مدت عده همان چهار ماه و ده روز خواهد بود. در صورتی‌که زن به طلاق رجعی مُطَلَّقه شود تا پایان مدت عده مستحق نَفَقه است. در این نوع طلاق چنانچه یکی از زوجین در ایام عده فوت کند، دیگری از او ارث می‌برد.