عقیده قالبی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

عقیدۀ قالبی (stereotype)
در جامعه‌شناسی، توصیفی بی‌انعطاف، مبالغه‌آمیز و پیش‌پنداشته دربارۀ نوعی از اشخاص، گروه‌ها، یا جوامع. واژۀ «ذهنی»، بیش از آن که مبتنی‌ بر واقعیت باشد، با پیش‌داوری‌هایی همراه است که به علت تکرار و با گذشت زمان در ذهنِ‌ افراد تثبیت می‌شود و دربرابر تغییر یا شواهد واقعی خلاف آن، مقاومت می‌کند. اصطلاح عقیدۀ قالبی را والتر لیپمن[۱] از صنعت چاپ برگرفت و در معنایی اجتماعی به‌کار برد (۱۹۲۲). قالب‌واره‌های ذهنی اگر برای توجیه آزاررساندن به اشخاص و گروه‌ها یا اقدامات تبعیض‌آمیز به‌کار روند، می‌توانند پیامدهای وخیمی در پی داشته باشند. برخی از جامعه‌شناسان معتقدند که قالب‌‌واره‌ها ساختار قدرت در جامعه‌ای را بازمی‌تابند که در آن گروهی با برچسب‌زدن به گروه‌های دیگر قدرت خود را به آن‌ها تحمیل می‌کنند.

 


  1. Walter Lippman