فردوس، شهرستان
فِردوس، شهرستان
| فردوس، شهرستان | |
|---|---|
| کشور | پرونده:Flag of Iran.svg ایران |
| استان | خراسان جنوبی |
| بخش | مرکزی، سرایان و بُشرویه |
| جمعیت | ۶۳,۴۹۷ نفر (۱۳۸۵ش) |
| موقعیت | جنوب شهرستان بردسکن، غرب شهرستان‌های گناباد و قائنات، شمال غربی و شمال شهرستان بیرجند و شرق استان یزد (شهرستان طبس) |
| نوع اقلیم | در کوهستان‌ها معتدل نسبتاً گرم و در دشت‌ها گرم و خشک |
| تولیدات و صنایع مهم | فرآورده‌های کشاورزی: غلات، پنبه زغفران، میوه، و خشکبار، و محصولات جالیزی - منابع زیرزمینی: روی و گوگرد |
| شهر ها و آبادی های مهم | سرایان، بشرویه، آیسک، اسلامیه، باغستان، خانکوک، برون، سه‌قلعه، ارسک، رقه، و نیگنان |
واقع در شمال استان خراسان جنوبی، مشتمل بر بخش مرکزی و بخش‌های سرایان و بُشرویه، با مرکزیت اداری شهر فردوس. از شمال به شهرستان بردسکن، از شرق به شهرستان‌های گناباد و قائنات، از جنوب شرقی و جنوب به شهرستان بیرجند و از غرب به استان یزد (شهرستان طبس) محدود است. نواحی شمال شرقی و شرق این شهرستان را کوه‌های نسبتاً بلندی تشکیل داده که ارتفاعشان به ۲,۸۰۰ متر می‌رسد و نواحی شمال غربی را کوه‌های پراکندۀ کم‌ارتفاعی فراگرفته‌اند. بخش‌های مرکزی و جنوبی آن دشت نسبتاً همواری است و از سوی جنوب غربی به کوه‌هایی منتهی می‌شود که ارتفاعشان گاه به ۲,۹۰۰ متر می‌رسد. شهرستان فردوس جزو خشک‌ترین نواحی ایران محسوب می‌شود و هیچ‌گونه رودخانۀ قابل توجهی، جز چند خشک‌رود یا رودخانۀ فصلی کوچک مانند کال چهل و کال شور، در آن دیده نمی‌شود و به‌همین سبب استفاده از قنات‌های طویل و چاه آب و آب‌انبارهای سنتی از دیرگاه در این سامان مرسوم بوده است. اقلیم شهرستان فردوس در کوهستان‌ها معتدل نسبتاً گرم و در دشت‌ها گرم و خشک است و جمعیت آن بالغ بر ۶۳,۴۹۷ نفر است (۱۳۸۵) که با توجه به وسعت آن از کم‌جمعیت‌ترین شهرستان‌های ایران است. مهم‌ترین آبادی‌های آن عبارت‌اند از سرایان، بشرویه، آیسک، اسلامیه، باغستان، خانکوک، برون، سه‌قلعه، ارسک، رقه، و نیگنان. راه گناباد به طبس و نیز راه بجستان به بیرجند و فردوس به بُشرویه و راه‌های فرعی و روستایی دیگر، شبکۀ راه‌های ارتباطی این شهرستان را تشکیل می‌دهند. غلات، پنبه زغفران، میوه، و خشکبار، و محصولات جالیزی از مهم‌ترین فرآورده‌های کشاورزی آن است و روی و گوگرد ازجمله منابع زیرزمینی آن به‌شمار می‌آیند.