قاعده تعیین

قاعدۀ تعیین
اصطلاحی در اصول فقه، به این معنا که هرگاه مکلّف، بین انجام دو دستور مردّد بماند، مانند این‌که بین وجوب انجام «الف» معیّناً و یا وجوب انجام «الف» و «ب» مخیّراً مردّد بماند، به‌سبب آن‌که در تمام صور «الف» مورد نظر است (یا معیّناً و یا مخیّراً) عقل در چنین موردی حکم می‌کند که انجام «الف» واجب است. اصولیان این قاعده را اصالةالتعیین یا قاعدۀ «تعیین عقلیه» نامیده‌اند؛ مانند کسی‌که به عمد در ماه رمضان بدون هیچ‌گونه عذری روزه‌خواری می‌کند و علم اجمالی دارد به وجوب ۶۰ روز روزه معیّناً و یا بین ۶۰ روز روزه و اطعام ۶۰ مسکین مخیّراً؛ در آن‌ صورت براساس قاعدۀ مزبور چون ۶۰ روز روزه در هر دو فرض وجود دارد، پس باید ۶۰ روز روزه بگیرد.