لوکزامبورگ
لوکْزامبورگ (Luxembourg)
| لوکزامبورگ | |
|---|---|
| نام فارسی | لوکزامبورگ |
| نام لاتین | Luxembourg |
| نظام سیاسی | سلطنتی با دو نهاد قانون‌گذاری |
| جمعیت | 502,100 نفر |
| موقعیت | مرکز غربی اروپا |
| پایتخت | لوکزامبورگ |
| رشد سالانه (درصد) | 1/4 |
| شهرهای اصلی | لوکزامبورگ، اِش، کاپِلِن، مِرش و ویلتز |
| زبان | فرانسوی، آلمانی، و لوکزامبورگی |
| دین | مسیحیت |
| مساحت (کیلومتر مربع) | 2,586 |
| واحد پول | یورو |
موقعیت. مهین دوک‌نشین[۱] لوکزامبورگ در مرکز غربی اروپا واقع است. از غرب و شمال به بلژیک، از شرق به آلمان، و از جنوب به فرانسه محدود شده است. مساحت این کشور ۲,۵۸۶ کیلومتر مربع و شهر لوکزامبورگ پایتخت آن است.
سیمای طبیعی. لوکزامبورگ یکی از کوچک‌ترین کشورهای اروپاست که در حوضۀ رودهای سور[۲] و آلزِت[۳] قرار دارد و رودخانه‌های اور[۴]، سور، و موزل[۵] این سرزمین را از کشور آلمان جدا می‌کنند. بخش شمالی آن که، به اوئِسلینگ[۶] معروف است و یک‌سوم از کشور را شامل می‌شود، با لایۀ نازکی از خاک‌های اسیدی پوشیده شده و تقریباً لم‌یزرع و خالی از سکنه است و مرتفع‌ترین نقطۀ کشور به نام بورگپلاتز (بورگپلاتس)[۷]، با ارتفاع ۵۵۹ متر، در شمالی‌ترین نقطۀ آن جا دارد. بقیۀ اراضی، موسوم به گوتلاند[۸] یا زمین خوب، جلگۀ ناهمواری است که از خاک کشاورزی مرغوب پوشیده شده و معدن ارزشمند آهن بون‌پایز[۹] را در خود جا داده است. کشور لوکزامبورگ به یازده بخش اداری تقسیم می‌شود و شهرهای مهم آن عبارت‌اند از لوکزامبورگ، اِش[۱۰]، کاپِلِن[۱۱]، مِرش[۱۲]، و ویلتز[۱۳]. اقلیم لوکزامبورگ معتدل و مرطوب و زمستان‌های آن نسبتاً طولانی، سرد، و یخ‌بندان و برفی است. میانگین دمای شهر لوکزامبورگ در دی‌ماه صفر درجۀ سانتی‌گراد، در تیرماه هفده درجۀ سانتی‌گراد، و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۷۴۰ میلی‌متر است. حدود ۸۸,۶۲۰ هکتار از اراضی این کشور را جنگل فراگرفته است؛ بخش‌هایی از ناحیۀ اوئسلینگ از درختان مخروطی سوزنی پوشیده شده و بخش گوتلاند را جنگل‌های انبوه مستور کرده است. آهو و پستانداران کوچک، نیز حیات وحش آن را تشکیل داده‌اند.
اقتصاد. کشاورزی، صنعت، و خدمات مالی بین‌المللی سه رکن اساسی اقتصاد لوکزامبورگ را تشکیل می‌دهند. مساحت زمین‌های زیر کشت آن، ۱۲۷,۶۰۰ هکتار می‌رسد و دامداری و فرآورده‌های دامی و کشت علوفه، ذرت، میوه، و انگور در بخش گوتلاند متمرکز است. تولید آهن و فولاد، دباغی، نوشابه و نیز گردشگری و نساجی از دیگر فعالیت‌های اقتصادی آن محسوب می‌شوند.
لوکزامبورگ از نظر خدمات مالی و بانکداری بین‌المللی، موقعیت ممتازی دارد. تسهیلات مالیاتی و حمایت‌های اداری، اغلب مؤسسات و بانک‌‌های فعال جهان را به تأسیس نمایندگی و دفتر مرکزی در این کشور متمایل کرده است. اکنون، بیش از ۱۶۰ بانک و نیز شرکت‌های بزرگ حمل و نقل در این کشور فعالیت دارند. تولید الکتریسیتۀ این کشور به ۱.۱۲ میلیون کیلووات‌ساعت می‌رسد و مصرف سرانۀ آن ۱۵۶۵۴ کیلووات‌ساعت است. طول راه‌های زمینی لوکزامبورگ ۲,۸۶۳ کیلومتر است که ۱۱۵ کیلومتر آن از نوع آزادراه‌های درجه یک اروپاست و طول خط آهن آن به ۲۷۴ کیلومتر می‌رسد.
حکومت و سیاست. کشور لوکزامبورگ دارای نظام سلطنتی است و هِنری در مقام مهین‌دوکی آن قرار دارد. لوکزامبورگ دارای دو نهاد قانون‌گذاری است: مجلس نمایندگان که اعضای آن ۶۰ نفرند و مجلس شورا که ۲۱ نفر عضو دارد. این نمایندگان برای پنج سال برگزیده می‌شوند و رهبر حزب حائز اکثریت مسئولیت نخست‌وزیری و ادارۀ کشور و تشکیل سرپرستی هیئت دولت را برعهده دارد.خدمت در نیروهای دفاعی لوکزامبورگ اختیاری و داوطلبانه است و شمار نظامیان آن به ۷۸۸ نفر می‌رسد.
مردم و تاریخ. مطابق آمار ۲۰۱۰، جمعیت لوکزامبورگ ۵۰۲,۱۰۰ نفر (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن ۱۹۴ نفر در کیلومتر مربع است. رشد سالانۀ جمعیت این کشور ۱.۴ درصد است و لوکزامبورگی‌ها ۷۲.۵ درصد از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند. ۹۴ درصد از مردم آن مسیحی‌اند و ۹۱ درصد از آنان در شهرها زندگی می‌کنند. مردم لوکزامبورگ به زبان‌های فرانسوی، آلمانی، و لوکزامبورگی گفت‌و‌گو می‌کنند. میانگین امید به زندگی این کشور ۷۷ سال است و ۹۹ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. در لوکزامبورگ به ازای هر ۴۳۰ نفر یک پزشک و برای هر ۸۵ نفر یک تخت بیمارستان موجود است. لوکزامبورگ را، در حدود ۵۰پ‌م، اقوام سلتی[۱۴] مسکونی کردند. در حدود ۹۶۳م، به امپراتوری مقدس روم پیوست و در ۱۳۵۴م به دوک‌نشینی مستقل مبدل شد. در قرن ۱۶، خاندان هاپسبورگ اتریش آن را به اسپانیا واگذار کردند و در ۱۷۱۳ دوباره ضمیمۀ امپراتوری اتریش شد. پس از سقوط ناپلئون اول هلندی‌ها آن را اشغال کردند و پس از انقلاب ۱۸۳۰ به بلژیک پیوست و در ۱۸۶۷ به مهین دوک‌نشین مستقلی مبدل شد که تا به امروز پابرجاست. در جنگ‌های اول و دوم جهانی آلمان به آن‌جا حمله کرد و پس از پایان جنگ به اتحادیۀ بنلوکس پیوست و سپس به عضویت اتحادیۀ اروپا درآمد.