لوییس، کلارنس (۱۸۸۳ـ۱۹۶۴)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

لوئیس، کِلارِنْس (۱۸۸۳ـ۱۹۶۴)(Lewis, Clarence Irving)

فیلسوف امریکایی. به‌سبب کارهایش در منطق[۱]، شناخت‌شناسی[۲] (نظریۀ شناخت[۳]) و فلسفۀ اخلاق[۴] شهرت دارد. او در استونم[۵] ماساچوست[۶] متولد شد و در دانشگاه هاروارد تحصیل کرد و در آن‌جا زیر نظر جوسایا رویس[۷]، ویلیام جیمز[۸]، و راَلف بارتون پِری[۹] به مطالعه و تحقیق پرداخت. در ۱۹۲۰ در مقام عضو هیئت علمی به هاروارد بازگشت. ذهن لوئیس، در زمینۀ منطق، به مفهوم «استلزام[۱۰]» مشغول بود. این گرایش ذهنی به تألیف کتابی انجامید با عنوان منطق نمادین[۱۱] که با همکاری اچ لَنگفورد[۱۲] نوشته شد و حاوی نظام لوئیس دربارۀ «استلزام اکید[۱۳]» است. کتاب معرفت‌شناختی او به نامذهن و نظم جهانی[۱۴] (۱۹۲۲) بیانی است از پراگماتیسم مفهوم‌گرایانۀ[۱۵] او. بنابر استدلال لوئیس، شناخت تجربی نتیجۀ تعبیر مفهومیِ[۱۶] تجربه است. مفهوم‌های تعبیری[۱۷]، یا مقوله‌ها[۱۸]، از آن‌جا که مقدم بر تجربه‌اند، «پیشینی[۱۹]» به‌شمار می‌روند؛ اما این مقوله‌های پیشینی تغییرناپذیر نیستند. آن‌ها به این دلیل انتخاب می‌شوند که در پیشبرد شناخت آدمی ارزش عملی دارند. لوئیس، در اخلاق، از این برنهاد[۲۰] دفاع می‌کرد که داوری‌های ارزشی[۲۱] صورتی از حکم‌های تجربیِ آزمون‌پذیرند.

 


  1. logic
  2. epistemology
  3. theory of knowledge
  4. moral philosophy
  5. Stonehami
  6. Massachusetts
  7. Josiah Royce
  8. William James
  9. Ralph Barton Perry
  10. implication
  11. Symbolic Logic
  12. H. Langford
  13. strict implication
  14. Mind and the World Order
  15. Conceptualistic pragmatism
  16. conceptual interpretation
  17. interpretive concepts
  18. categories
  19. apriori
  20. thesis
  21. value judgements