محمد چلبی ( ـ لفقوشه ۱۱۴۵ق/۱۷۳۲م)
محمد چَلَبی ( ـ لِفقوشه ۱۱۴۵ق/۱۷۳۲م)
دولتمرد و سفرنامهنویس عثمانی. از سپاهیان ینیچری بود. مدتی طولانی در هنگ بیست و هشتم خدمت کرد و بههمین سبب «ییرمی سَکیز» (۲۸) لقب گرفت. پس از اتمام دورۀ سربازی در سِمت فرمانده توپخانه خدمت کرد. جوانی باهوش و عالم بود. در «دورۀ لاله» (۱۱۳۱ـ۱۱۴۳/۱۷۱۸ـ۱۷۳۰) سفیر ترکیه در پاریس شد. بعد از شورش پاترونا خلیل به قبرس تبعید شد. سفارتنامهاش را در پاریس نوشت. با تألیف این کتاب کوشید تا خصوصیات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و نظامی دورۀ لوئی پانزدهم را بشناساند. هدف او از نوشتن این کتاب آشناکردن ترکها با ترقیات اروپا بود و بههمین منظور کتاب را به سلطان احمد سوّم تقدیم کرد.