مرگ قسطی (کتاب)
(عنوان اصلی: Mort à crédit)
رمانی به زبان فرانسوی، نوشته‌ی لویی فردینان سلین. این کتاب که برای اولین بار در سال 1936 منتشر شد، با زبان نزدیک به گفتار عامیانه و همچنین لحن تلخ و گزنده‌ی خود، خوانندگان فرانسوی را شوکه کرد. داستان این رمان، از زبان پزشکی افسرده و ناراضی به نام فردیناند باردمو[۱] روایت می‌شود که در واقع، شباهت زیادی به زندگی خود نویسنده دارد. مراجعین او، فقرایی هستند که به ندرت ویزیت پزشک را پرداخت می‌کنند و در عوض، تا نهایت توان از او بهره می‌گیرند. رمان مابین زمان حال و یادآوری دوران گذشته توسط راوی در رفت‌وآمد است و بخش عمده‌ی آن، به روایت فقر و فلاکتی اختصاص دارد که فردیناند از کودکی تا هجده سالگی با آن دست به گریبان بوده- از کار به عنوان شاگرد کفاش تا تحصیل کوتاه‌مدت در مدرسه‌ای در انگلستان و خدمت در جنگ جهانی اول. در دوران کودکی، فقر شدید، سختی‌های زندگی در شرایط جنگ را برای فردیناند و خانواده‌اش بیشتر کرده است. پدر فردیناند کارمند ساده‌ی شرکت بیمه است و فردیناند از او نفرتی عمیق دارد. مادر معلولش نیز در پاساژی متروک و سوت‌وکور مغازه‌ی خرازی دارد و روز و شب جان می‌کند تا ابتدایی‌ترین نیازهای زندگی را تأمین کند. در این میان، پدر فردیناند او را- که بچه‌ای ناخواسته بوده- مسبب اصلی مشکلات می‌داند. فردیناند در روایط هذیان‌وارانه‌اش تمامی اطرافیان را با نگاه تند و تیزش توصیف می‌کند. لحن او طنزآمیز و در عین حال، عمیقاً تلخ و سیاه است. همین موضوع، علاوه بر شخصیت عجیب و بی‌ملاحظه‌ی خود نویسنده، باعث شده بود تا برای مدت‌ها ادبای طراز اول فرانسه این کتاب را با دیده‌ی تحقیر کنار بگذارند. اما مرگ قسطی- همچون دیگر اثر مهم سلین، یعنی سفر به انتهای شب- جای خود را در دل گروه بزرگی از خوانندگان سراسر جهان باز کرد و در ادبیات فرانسه، به سرمشقی برای نوشتن با زبانی نزدیک به گفتار تبدیل گردید.
در ایران، نشر مرکز این کتاب را با ترجمه‌ی مهدی سحابی به فارسی منتشر کرده است.
- ↑ Ferdinand Bardamu