معز فاطمی
مُعِزّ فاطمی (۳۱۹ـ۳۶۵ق)
چهارمین خلیفۀ فاطمی (۳۴۱ـ۳۶۴ق). مردی باهوش و دانشور بود و چند زبان می‌دانست. در دوران زمامداری وی همۀ قبایل بربر در شمال افریقا مطیع دولت فاطمی شدند. جوهر صقلی، وزیر و سردار لایق او، قدرتش را بسط داد و اقصی نقاط افریقیه را نیز فتح کرد. پس از آن آهنگ فتح مصر کرد و در ۳۵۸ وارد اسکندریه شد و بدون جنگ و مقاومت شهر را تصرف کرد. جوهر سپس قاهره را بنیاد نهاد و جامع ازهر را بنا کرد و به مُعزّ نامه نوشت که کار استقرار یافته است. خلیفۀ فاطمی خرسند شد و به مصر عزیمت کرد و در قصر خلافت مقام گرفت و به این ترتیب مقر حکومت فاطمیان از شمال افریقا به مصر منتقل شد. دوران اقامت معز در قاهره بیش از دو سال نبود و در ۳۶۵ق درگذشت. دوران خلافت معزّ در افریقیه و مصر ۲۴ سال بود.