منوچهر آشتیانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

منوچهر آشتیانی (تهران 19 مهر 1309ش- تهران 8 مهر 1399ش)

منوچهر آشتیانی
زادروز تهران 19 مهر 1309ش
درگذشت تهران 8 مهر 1399ش
ملیت ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل دکترای جامعه‌شناسی و فلسفه از دانشگاه هایدلبرگ
شغل و تخصص اصلی جامعه‌شناس
شغل و تخصص های دیگر پژوهشگر فلسفه
آثار گفتارهایی پیرامون شناخت مناسبات اجتماعی، درآمدی به بحران جامعه‌شناسی جهان معاصر
گروه مقاله جامعه‌شناسی
خویشاوندان سرشناس نیما یوشیج (دایی)
منوچهر آشتیانی
منوچهر آشتیانی

جامعه‌شناس و فلسفه‌پژوه چپگرای ایرانی. از طرف پدری نسبش به خانواده‌ی روحانی میرزا محمدحسن آشتیانی می‌رسید و از طرف مادر هم با خاندان فئودال اسفندیاری نور مازندران نسبت داشت. نیما یوشیج دایی وی بود. آشتیانی پس از اتمام دوره‌ی متوسطه در دبیرستان البرز برای تحصیل فلسفه و علوم تربیتی در دانشسرای عالی تهران (دانشکده ادبیات دانشگاه تهران) پذیرفته شد و در نهایت مدرک لیسانسش را با کسب نمره‌ی ممتاز و بورسیه‌ی دولتی تحصیل در دانشگاه سوربون دریافت کرد. پس از چندماه تحصیل فلسفه در سوربون، در سال 1334 به دانشگاه هایدلبرگ آلمان رفت و در آنجا به تحصیل در دوره‌های دکتری جامعه‌شناسی و فلسفه پرداخت. رساله‌ی دکترای فلسفه را زیر نظر کارل لویت (شاگرد و منتقد برجسته مارتین هایدگر) و دیتر هینریش و جامعه‌شناسی را نزد ارنست توپیچ (فیلسوف و جامعه‌شناس اتریشی عضو حلقه‌ی وین) گذرانده و در بازگشت به ایران در دانشگاه‌های بهشتی، تربیت مدرس، علامه طباطبایی، امام صادق و... به تدریس پرداخت. او که در محیط دو خانواده‌ی روحانی–سیاسی آشتیانی و ادبی-سیاسی اسفندیاری رشد یافته، در سازمان جوانان حزب توده و کنفدراسیون دانشجویان ایرانی فعالیت سیاسی داشته و در نهضت نفت با جوانان جبهه ملی همراه شد.

آشتیانی تاریخ زنده‌ی علوم اجتماعی ایران بود و به دلیل فعالیت‌های سیاسی و نشست و برخاست و قرابت با سیاسیون و بزرگان فرهنگ و اندیشه‌ی معاصر ایران، منبعی مهم برای تاریخ شفاهی معاصر بود. «پرسیدن و جنگیدن» مجموعه‌ی گفت‌وگوهای رضا نساجی با آشتیانی است که سال ۱۳۹۶ توسط نشر نی منتشر شد و کتابی است خواندنی از زندگی‌نامه، وقایع، خاطرات و دیدگاه‌های او.

آشتیانی پس از یک‌ دوره‌ی طولانی بیماری و بستری شدن به خاطر سکته‌ی مغزی، در منزل درگذشت.


کتاب‌شناسی[۱]

  • کارل مارکس و جامعه‌شناسی شناخت (1386)
  • جامعه‌شناسی شناخت کارل مانهایم (1384)
  • ماکس وبر و جامعه‌شناسی شناخت (1383)
  • جامعه‌شناسی شناخت: مقدمات و کلیات (1383)
  • جامعه‌شناسی شناخت ماکس شئلر (1383)
  • گفتارهایی پیرامون شناخت مناسبات اجتماعی (1381)
  • درآمدی به بحران جامعه‌شناسی جهانی معاصر (1388)
  • فلسفه کانت در آئینه آثار او (1394)
  • درآمدی بر تاریخ جامعه‌شناسی شناخت (1399)
  • جایگاه دیالکتیک هگل در تاریخ دیالکتیک جدید (1397)
  • زمان‌های اجتماعی و تاریخی در جامعه‌شناسی و تاریخ (1398)
  • جامعه‌شناسی تاریخی (1391)
  • پرسیدن و جنگیدن (گفت‌وگو- 1396)
  • هستی‌مندی و تاریخ‌مندی: درباره هستی انسان و تاریخیت او در فلسفه غرب (1398)
  • ‏‫درآم‍دی‌ ب‍ه‌ ج‍ام‍ع‍ه‌ش‍ن‍اس‍ی‌ م‍ع‍رف‍ت‍ی‌ (ش‍ن‍اخ‍ت‍ه‍ا) (1335)


  1. این فهرست ناظر بر چاپ اول کتاب‌هاست.