مکاوی، عبدالقوی حسن

مکاوی، عبدالقوی حسن (عدن 1918- 1998م)   Abdolghawi Makkawi

دولتمرد یمنی. در مدارس عدن تحصیل کرد. سپس در شرکت انگلیسی بس (بزرگ‌ترین شرکت تجاری در منطقه) به عنوان مدیر نمایندگی این شرکت در اریتره و بعدتر عدن مشغول شد. در سال 1946م به نمایندگی پارلمان یمن جنوبی انتخاب گردید و در سال 1964 نیز نایب‌رئیس اتاق بازرگانی عدن شد. وزیر مختار انگلیس در عدن (ریچارد ترنبل) در سال بعد، پس از استعفای زین با هارون، مکاوی را به نخست‌وزیری عدن منصوب کرد. مکاوی یک ماه پس از نخست‌وزیری‌اش، از انگلیس خواست تا به قطع‌نامه‌های سازمان ملل متحد عمل کند و به وضعیت فوق‌العاده در عدن پایان بخشد. انگلیس انجام خواسته‌های او را مشروط به توقف اقدامات تروریستی کرد، اما مکاوی این پیش‌شرط را رد نمود. در اگوست 1965 مسئول سازمان امنیت عدن و ده روز بعد هم رئیس شورای قانون‌گذاری که هردو انگلیسی بودند ترور شدند. این حادثه خشم حاکم انگلیسی عدن را برانگیخت. او مقررات منع آمد و شد را در شهر کریتر اجرا کرد، اما مکاوی این اقدام را محکوم کرد و از محکوم‌کردن دو ترور امتناع ورزید. در سپتامبر 1965 حاکم انگلیسی عدن، مکاوی را برکنار و کابینه‌اش را منحل کرد و خود زمام امور را به دست گرفت. مکاوی پس از برکناری از نخست‌وزیری به سازمان آزادی‌بخش جنوب اشغالی یمن پیوست که برای آزادی سرزمین جنوب از دست اشغالگران انگلیسی مبارزه می‌کرد. در ژانویه 1966 جبهه‌ی ناسیونالیست عدن با سازمان آزادی‌بخش جنوب ادغام و جبهه‌ی آزادی‌بخش جنوب اشغالی یمن را تشکیل دادند و مکاوی به عنوان دبیرکل آن انتخاب شد. در آگوست همان سال کنفرانس اسکندریه تشکیل شد و شرکت‌کنندگان به تشکیل جبهه‌ای مشترک رأی دادند. در این کنفرانس عبدالقوی مکاوی یکی از چهار نماینده‌ی جبهه‌ی آزادی‌بخش بود. در ژوئن 1966، زمانی که مکاوی برای طرح موضوع جنوب یمن در سازمان ملل به نیویورک رفته بود، انفجار بمبی در منزلش به کشته‌شدن سه تن از فرزندانش انجامید. مقامات انگلیسی مسئولیت را بر گردن جبهه‌ی سوسیالیستی انداختند. در 1967، انگلیس استقلال دولت جمهوری دموکراتیک خلق یمن را به رسمیت شناخت و جبهه‌ی آزادی‌بخش سوسیالیست که دشمن سرسخت مکاوی بود به قدرت رسید. از آن پس وی به تبعید خودخواسته در قاهره رفت.

در جریان جنگ داخلی یمن و پس از اعلان جدایی یمن جنوبی از یمن شمالی از سوی حزب سوسیالیست (1994)، مکاوی نیز به عدن دعوت شد تا عضو شورای ریاست جمهوری شود. اما با سرکوب جدایی‌طلبان از سوی ارتش یمن و فرار رهبران جدایی‌طلبان به خارج، زمینه‌ی بازگشت وی به یمن از بین رفت و او در سال‌های آخر حیاتش شورای ملی معارضان (موج) را در قاهره تشکیل داد.

---