نظریه مالتوس

نظریۀ مالْتوس (Malthus theory)

نظريه مالْتوس

پیش‌بینی توماس مالتوس در خصوصِ رشد جمعیت. مالتوس نظریه‌اش را بر مبنای انفجار جمعیت بنا نهاد که نشانه‌هایش در قرن ۱۸ آشکار شده بود؛ او استدلال می‌کرد که شمار جمعیت سریع‌تر از منابع غذایی افزایش می‌یابد و جمعیت سرانجام با محدودیت منابع غذایی مواجه خواهد شد (مسئلۀ پُرجمعیتی). هر چه بر تعداد جمعیت افزوده شود، قحطی و بیماری و جنگ بیشتر رخ می‌دهد و درنتیجه به تنزل جمعیت می‌انجامد. مالتوس به پیامدهای رشد جمعیت خوش‌بین نبود و بر آن بود که فقط «قیدوبند اخلاقی» (کنترل موالید) مانع از بروز بحران می‌شود. چه بسا بروزِ قحطی‌های اخیر در اتیوپی و کشورهای دیگر، که در آن‌ها خشکسالی و جنگ‌های داخلی و فقر موجب کاهش محصولات کشاورزی شده است، مؤید نظریۀ تامس مالتوس باشد. در امریکا، انگلستان و بسیاری از کشورهای دیگر، با وقوع انقلاب زراعی تولید محصولات غذایی افزایش یافت و جلوگیری از بارداری موجب شد که میزانِ موالید کاهش یابد؛ در برخی کشورها هم ‌اجرای طرح‌های کنترل جمعیت آغاز شده است.

 

---