هواپیمایی ملی ایران
هواپیمایی ملّی ایران
(با عنوان اختصاریِ هما و نام رسمی و بینالمللی Iran Air) شـرکتی هواپیمایی تأسیسشده در اسفند ۱۳۴۰ش، از ادغام دو شرکت ایرانین ایرویز اولین شرکت هواپیمایی ایران و پرشین ایرویز. نام این شرکت پس از پیروزی انقلاب اسلامی به «هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران» تغییر یافت. در ۱۹۶۴، هما به عضویت کامل «یاتا» در آمد. اولین پرواز هما با هواپیماهای جت در ۱۹۶۵، در مسیر تهران ـ بیروت انجام گرفت. پس از آن، شرکت تصمیم به تغییر تمام ناوگان خود به هواپیماهای جت گرفت. در میانۀ دهۀ ۱۹۷۰، این شرکت پروازهای بدون توقف بسیاری را بهطور روزانه به قارۀ اروپا انجام میداد. در این دوره هما بیش از ۳۰ پرواز در هفته در مسیر تهران ـ لندن انجام داد. خط هوایی تهران به فرودگاه «جان اِف کندی» نیویورک در ۱۹۷۵ و با یک توقف در فرودگاه «هیث رولندن» آغاز شد. با ورود بوئینگهای ۷۴۷ اس پی، هما این هواپیماهای دوربرد را در مسیر تهران ـ نیویورک بهکار گرفت و بدین ترتیب طولانیترین خط هوایی بدون توقف جهان را راهاندازی کرد. در ۱۹۷۸، هما شش فروند ایرباس ای ۳۰۰ را برای بهکارگیری در مسیرهای محلی از شرکت اروپایی ایرباس خریداری کرد و نخستین بهرهبردار هواپیماهای ایرباس در خاورمیانه لقب گرفت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی هما پروازهای خود را در مسیر تهران ـ نیویورک لغو کرد. از مهمترین اتفاقات دیگر برای شرکت هما در دهۀ ۱۹۹۰، میتوان به راهاندازی شرکتهای هواپیمایی خصوصی در ایران اشاره کرد. شرکتهای هواپیمایی مختلفی مانند هواپیمایی ماهان، کاسپین و کیشایر تأسیس شدند که به انحصار هما در پروازهای داخلی و خارجی پایان بخشیدند. با سرمایهگذاری برخی کشورهای حوزۀ خلیج فارس مانند امارات متحده، قطر و بحرین در صنعت هوایی خود، هما بهعنوان یک شرکت هواپیمایی درجه دو در منطقۀ خاورمیانه شناخته شده است. هما هماکنون شرکتی کاملاً دولتی است. از دیگر شرکتهای وابسته به هما میتوان به هتلهای زنجیرهای هما اشاره کرد. همچنین، هما در ۱۹۹۲ شرکت هواپیمایی ایران ایرتور را با استفاده از چند فروند هواپیمای توپولفِ ۱۵۴، راهاندازی کرده است.