واحدالعین، اسماعیل بن محمد ( ـ ۱۲۴۶ق)
واحِدُالْعَیْن، اسماعیل بن محمّد ( ـ ۱۲۴۶ق)
فیلسوف و متکلم امامی. استاد ملا هادی سبزواری بود که به تعبیر او «ذوالعیون» است نه «واحدالعین» (از یک چشم نابینا). واحدالعین به درس شیخ احمد احسایی در اصفهان رفت و در مناظره‌ای در مسئلۀ علم بر او غالب شد. از آثارش: شرحی بر عرشیۀ ملاصدرا در نقد آرای احسایی؛ حواشی شوارق الالهام لاهیجی که در حاشیۀ کتاب به چاپ رسیده است؛ حاشیه بر جمالیۀ خفری. ملا اسماعیل را از شاگردان درجه اول ملاعلی نوری دانسته‌اند که کرسی درس او بر استاد ترجیح داشته است.