وانواتو، جمهوری
وانواتو، جمهوری (Vanuatu, Republic of)
| وانواتو، جمهوری | |
|---|---|
| نام فارسی | جمهوری وانواتو |
| نام لاتین | Vanuatu, Republic of |
| نظام سیاسی | جمهوری |
| درآمد سرانه (دلار) | ۴,۷۵۱ دلار (۲۰۱۰) |
| جمعیت | ۲۴۰,۰۰۰ نفر (۲۰۱۰) |
| موقعیت | آب‌های جنوب غربی اقیانوس آرام |
| پایتخت | پورـ ویلا |
| تراکم نسبی (نفر در کیلومتر مربع) | ۱۹.۶ |
| رشد سالانه (درصد) | ۲ |
| شهرهای اصلی | جزیرۀ اسپیریتو و مالکولا |
| زبان | بیسلاما (۲۳%)، انگلیسی (۲%)، فرانسه (۱%) |
| گروه‌های قومی | وانواتوایی (۹۸.۵%) |
| دین | مسیحیت |
| مساحت (کیلومتر مربع) | ۱۲,۱۹۰ |
| واحد پول | واتو |
موقعیت. جمهوری وانواتو مجموعه جزایری است در آب‌های جنوب غربی اقیانوس آرام. این کشور از غرب به جزایر فیجی، از شمال به جزایر سلیمان، و از جنوب به کالدونی جدید[۱] محدود می‌شود. مساحت این کشور ۱۲,۱۹۰ کیلومتر مربع است و پایتخت آن شهر پور ـ ویلا[۲] است.
سیمای طبیعی. وانواتو درمجموع از حدود ۸۰ جزیره و جزیرک[۳] و آبسنگ[۴] که به شکل حرف Y قرار گرفته‌اند تشکیل شده است. این کشور حدوداً در ۸۰۰کیلومتری غرب جزایر فیجی و ۳هزارکیلومتری شرق شبه‌جزیرۀ کیپ یورک[۵] (استرالیا) جای دارد و جزیره‌های مهم آن که شمارشان به سیزده می‌رسد، عبارت‌اند از ۱ـ اسپیریتو سانتو[۶]. بزرگ‌ترین جزیرۀ مجموعۀ وانواتو است که در انتهای شاخۀ شمال غربیِ شکل Y قرار دارد. جزیرۀ مذکور ۷۲ کیلومتر درازا و ۳,۶۷۸ کیلومتر مربع مساحت دارد. این جزیره کوهستانی است و بلندترین نقطۀ آن، کوه تابوماسانا[۷]، ۱,۸۸۰ متر ارتفاع دارد. در ساحل شمالی آن خلیج نسبتاً بزرگی دیده می‌شود و سانتو[۸]، عمده‌ترین آبادی آن، در ساحل جنوب شرقی جا دارد. ۲ـ مالِکولا[۹]. جزیره‌ای است در ۴۰کیلومتری جنوب شرقی جزیرۀ اسپیریتوسانتو و دومین جزیرۀ بزرگ گروه وانواتو محسوب می‌شود. این جزیره ۸۰ کیلومتر درازا، ۳۷ کیلومتر پهنا و ۲,۰۲۳ کیلومتر مربع مساحت دارد. کوهستانی است و ارتفاع بلندترین نقطۀ آن، کوه پنو[۱۰]، ۸۹۱ متر است. پورت سندویچ[۱۱] نیز مهم‌ترین آبادی آن است. ۳ـ جزیرۀ اِفاتِه[۱۲] (به گویش فرانسوی واته[۱۳]). در مرکز جزایر وانواتو جا دارد. درازای آن ۴۲ کیلومتر، پهنای آن ۲۳ کیلومتر، و مساحتش ۹۱۴ کیلومتر مربع است. پور ـ ویلا، پایتخت کشور در این جزیره قرار دارد. نام پیشین این جزیره سندویچ بوده است. ۴ـ اِرومانگو[۱۴]. از جزایر جنوبی کشور وانواتو است و در ۱۰۰کیلومتری جنوب شرقی جزیرۀ اِفاته قرار دارد. این جزیره ۵۶ کیلومتر درازا، و ۴۰ کیلومتر پهنا دارد. ارومانگو کوهستانی است، بلندترین نقطۀ آن ۷۹۲ متر ارتفاع دارد و آنپونگور[۱۵] مهم‌ترین آبادی آن است. ۵ـ تانا[۱۶]. یکی از سه جزیرۀ جنوبی کشور وانواتو است که در ۴۰کیلومتری جنوب جزیرۀ اِرومانگو جای دارد. درازای آن ۳۵ کیلومتر و پهنایش ۱۹ کیلومتر است. این جزیره کوهستانی است و ارتفاع بلندترین نقطۀ آن ۱,۰۴۲ متر است. ۶ـ آنتیوم[۱۷]. جنوبی‌ترین جزیرۀ کشور وانواتو است و مساحت آن به ۱۴۲ کیلومتر مربع می‌رسد. ۷ـ اَمبریم[۱۸]. در شمال شرقی کشور وانواتو و در شرق جزیرۀ مالکولا جا دارد. درازای آن ۳۹ کیلومتر و پهنایش ۲۶ کیلومتر است. آتشفشان فعالی نیز در این جزیره قرار دارد. ۸ـ پنتیکوست[۱۹]. از جزایر شمال شرقی کشور وانواتو است و در ۹۵کیلومتری جنوب شرقی اسپیریتو سانتو قرار دارد. این جزیره ۴۵ کیلومتر درازا و ۱۱ کیلومتر پهنا دارد. علاوه بر جزایر بالا، جزیره‌های اِپی[۲۰]، مائوو[۲۱]، آئوبا[۲۲]، مالو[۲۳]، و جزیرۀ بَنکس[۲۴] از دیگر جزایر عمدۀ کشور وانواتو محسوب می‌شوند. از حدود ۸۰ جزیره و جزیرک کشور وانواتو، ۶۷ جزیره مسکونی و بقیه جزیرک‌ها و آب‌سنگ‌هایی‌اند که یا به حیات وحش اختصاص یافته‌اند یا متروکه رها شده‌اند. جزایر وانواتو اقلیمی گرم و مرطوب دارند و پوشیده از جنگل‌اند و توفندهای[۲۵] ویرانگر آن را تهدید می‌کند. در توفند ۱۹۸۷، که یکی از سخت‌ترین و مصیبت‌بارترین سوانح طبیعی این کشور بود، بیشتر خانه‌ها و تأسیسات آن ویران شد و تلفات بسیار به بار آورد. اقلیم این کشور خیلی گرم، استوایی و مرطوب است، ولی وزش بادها و نسیم‌های اقیانوسی به اعتدال آن کمک می‌کند. میزان بارندگی سالانۀ وانواتو در جنوب ۲,۲۵۰ میلی‌متر و در شمال ۳,۸۷۵ میلی‌متر است. میانگین دمای شهر پور - ویلا، در دی‌ماه،۲۶.۷ درجۀ سانتی‌گراد، در تیرماه ۲۲.۲درجۀ سانتی‌گراد، و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۲,۱۰۳ میلی‌متر است.
اقتصاد. اقتصاد وانواتو به‌شدت وابسته به تولید و صدور نارگیل خشک، ماهی، و گوشت گاو و گوساله است. حدود سه چهارم از اهالی این کشور در کشتزارها و دامداری‌ها کار می‌کنند و سوخت و بیشتر وسایل و ابزارهای صنعتی این کشور از خارج وارد می‌شود. غلات، سیب‌زمینی، موز، آناناس، الوار و منگنز جزو اقلام صادراتی آن به‌شمار می‌آیند. صنعت گردشگری آن نیز رو به توسعه و ترقی است و از منابع درآمد این کشور محسوب می‌شود.
حکومت و سیاست. کشور وانواتو دارای نظام جمهوری با یک مجلس قانون‌گذاری است. مجلس ملی وانواتو ۵۰ عضو دارد که مردم آنان را برای مدت چهار سال انتخاب می‌کنند. رئیس‌جمهور این کشور با رأی اکثریت نمایندگان مجلس و سران جزایر یازده‌گانۀ کشور برای مدت پنج سال انتخاب می‌شود. مسئولیت اجرایی کشور بر عهدۀ نخست‌وزیر است که او نیز با اکثریت آرای نمایندگان مجلس انتخاب می‌شود.
مردم و تاریخ. جمعیت این کشور ۲۴۰,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به ۱۹.۶ نفر در کیلومتر مربع می‌رسد. رشد سالانۀ جمعیت وانواتو دو درصد است و ۹۷ درصد از این تعداد را اقوام نی‌وانواتو تشکیل می‌دهند. حدود ۸۰ درصد از آنان مسیحی‌اند. زبان ملی آنان بیسلاما است و انگلیسی و فرانسوی زبان رسمی این کشور است. ۷۹.۵درصد از مردم کشور مذکور در روستا زندگی می‌کنند و ۶۴ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. چند صد سال پیش از آن‌که پدرو فرناندس دِ کیروش[۲۶]، دریانورد پرتغالی، در ۱۶۰۶ جزایر مزبور را کشف کند، ملانزیایی‌ها در آن ساکن بوده‌اند. ۱۶۰ سال بعد لوئی آنتوان دو بوگنویل[۲۷]، دریانورد و کاشف فرانسوی، در ۱۷۶۸ آن را بار دیگر کشف کرد. کاپیتان جیمز کوک[۲۸]، دریانورد و کاشف معروف انگلیسی، در ۱۷۷۴ از آن‌جا دیدن کرد و آن را هبریدیز نو[۲۹] نامید و برای نخستین‌بار از آن‌جا نقشه‌برداری کرد. پس از آن سوداگران فرانسوی و انگلیسی به این سرزمین روی آوردند و به قطع درختان جنگلی و صدور چوب‌های خوش‌بوی صندل پرداختند و آن‌جا را به مالکیت مشترک انگلیس و فرانسه درآوردند. مبلغان مسیحی در ۱۸۲۰ به آن‌جا وارد شدند؛ آنان به اشاعۀ آیین مسیحیت پرداختند و ماندگاه‌هایی در آن تأسیس کردند. حزب ملی نیو هبریدیز (هبریدز نو) در ۱۹۷۲ برای به‌دست‌آوردن استقلال اقداماتی کرد و زمینۀ استقلال جزایر مزبور را فراهم آورد. این حزب در ۳۰ ژوئیه، ۱۹۸۰ به هدف خود رسید و جمهوری وانواتو رسماً تأسیس شد و در ۱۹۸۱ نیز به عضویت سازمان ملل متحد درآمد.
- ↑ New Caledonia
- ↑ Port-Vila
- ↑ Islet
- ↑ reef
- ↑ Cape York
- ↑ Espirito Santo
- ↑ Tabwemasana
- ↑ Santo
- ↑ Malekula
- ↑ Penot
- ↑ Port Sandwich
- ↑ Efate
- ↑ Vate
- ↑ Erromango
- ↑ Unpongkor
- ↑ Tana
- ↑ Anetyum
- ↑ Ambrim
- ↑ Pentecost
- ↑ Epi
- ↑ Maewo
- ↑ Aoba
- ↑ Malo
- ↑ Banks Island
- ↑ Huricane
- ↑ Pedro Fernandes De Queiros
- ↑ Louis Antoine De Bougainville
- ↑ Capt. James Cook
- ↑ New Hebrides