ویلسون، چارلز (۱۸۶۹ـ۱۹۵۹)

ویلْسون، چارْلْز (۱۸۶۹ـ۱۹۵۹)(Wilson, Charles)

ويلْسون، چارْلْز

فیزیک‌دان اسکاتلندی. به‌سبب اختراع اتاقک ابر ویلسون که وسیله‌ای برای بررسی ذرات زیراتمی است (۱۹۱۱)، به جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۲۷ دست ‌یافت. ویلسون در نزدیکی ادینبورگ زاده شد و در دانشگاه‌های منچستر و کیمبریج درس خواند. از ۱۹۲۵ تا ۱۹۳۴، استاد دانشگاه کیمبریج بود. طرح‌ریزی اولیۀ اتاقک ابر به‌منظور شبیه‌سازی ابر در آزمایشگاه بود. از ۱۸۹۵ تا ۱۸۹۹، با آزمایش‌های متعدد نشان داد که هسته‌بندی قطرات آب حتی بدون حضور ذرات غبار هم امکان‌پذیر است. او همچنین نشان داد که به‌محض این‌که بخار آب موجود در گاز به حد فوق ‌اشباع برسد، هسته‌بندی قطرات تحقق‌پذیر است و فرآیند هسته‌بندی براثر تابش پرتوهای ایکس تقویت می‌شود. به این ترتیب ثابت شد که یونها جایگاه هسته‌بندی قطرات آب در غیاب ذرات غبارند. ویلسون در ۱۹۱۰ به این نتیجه رسید که اتاقک ابر می‌تواند مسیر ذرۀ بارداری را که در آن در حرکت است نشان دهد. برقراری میدانی مغناطیسی در اتاقک ابر باعث می‌شود که خط سیر ذره به‌صورت منحنی درآید و بدین‌سان، می‌توان نسبت بار به جرم ذره را اندازه‌گیری کرد. بلافاصله بعد از اعلام این امر، استفاده از اتاقک ویلسون در مطالعات پرتوزایی به‌صورت دستگاهی بسیار مهم متداول شد. او از ۱۹۰۰ تا ۱۹۱۰، با استفاده از الکتروسکوپی با برگۀ طلا که خود طراحی کرده بود، رسانش الکتریکی در هوای بدون غبار را بررسی می‌کرد.

 

---