پریلوگ، ولادیمیر (۱۹۰۶ـ۱۹۹۸)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پریلوگ، وِلادیمیر (۱۹۰۶ـ۱۹۹۸)(Prelog, Vladimir)

متخصص سوئیسی شیمی آلی‌، زادۀ بوسنی. در زمینۀ آلکالوئید‌ها[۱] و آنتی‌بیوتیک‌ها تحقیق می‌کرد. توپولوژی[۲] جامع مولکولی بر‌مبنای تحقیقات او در زمینۀ شیمی فضایی (استریوشیمی)[۳] شکل گرفت و رفته‌رفته جانشین استریوشیمی کلاسیک شد. جایزه نوبل شیمی ۱۹۷۵ را به‌سبب تحقیق در زمینۀ استریوشیمی مولکول‌های آلی و واکنش‌های آن‌ها دریافت کرد. در سارایوو[۴] زاده شد و در چکسلوواکی و در انستیتو تکنولوژی پراگ[۵] درس خواند. در ۱۹۳۵، به‌منظور تدریس در زاگرب[۶] به یوگسلاوی[۷] بازگشت. در ۱۹۴۱، پس از اشغال آلمان در آغاز جنگ جهانی دوم، به انستیتو فدرال تکنولوژی[۸] در زوریخ رفت و در ۱۹۵۷، استاد آن‌جا شد. در ابتدا، در زمینۀ آلکالوئید‌ها تحقیق می‌کرد و ساختار آلکالوئید‌های کینین[۹]، استریکنین[۱۰]، و آلکالوئید‌های استروئیدی[۱۱] گیاهانِ گونۀ تاجریزی، Solanum و Veratrum، را به‌دست آورد. مطالعاتش در زمینۀ عصارۀ چربی اندام حیوانات نیز منجر به کشف استروئیدهای متنوع دیگر و تشریح ساختار آن‌ها شد. محصولات متابولیکی میکروارگانیسم‌[۱۲]ها را نیز بررسی کرد. با کمک محققان دیگر، گونه‌هایی جدید از محصولات طبیعی پیچیده را جداسازی کرد که خواص بیولوژیکی داشتند. آنتی‌بیوتیک‌ها و عوامل رشد باکتریایی[۱۳] از آن جمله بودند.

 

 


  1. alkaloid
  2. topology
  3. stereochemistry
  4. Sarajevo
  5. Institute of Technology Prague
  6. Zagreb
  7. Yugoslavia
  8. Federal Institute of Technology
  9. quinine
  10. strychnine
  11. steroid alkaloid
  12. micro-organisms metabolic products
  13. bacterial growth factors