کلی، هنری (۱۷۷۷ـ۱۸۵۲)

کِلِی، هِنْری (۱۷۷۷ـ۱۸۵۲)(Clay, Henry)

کِلِي، هِنْري

سیاستمدار امریکایی. سه‌بار نامزد ریاست ‌جمهوری شد و شکست خورد: نامزد احزاب جمهوری‌خواه دموکرات (۱۸۲۴)، جمهوری‌خواه ملی (۱۸۳۲)، و ویگ (۱۸۴۴). از جنگ ۱۸۱۲‌ علیه بریتانیا حمایت کرد‌، و کوشید اتحادیه را بر سر مسئلۀ‌ برده‌داری با مصالحۀ میسوری ۱۸۲۰، و مصالحۀ ۱۸۵۰ متحد سازد. در ۱۸۲۵ـ ۱۸۲۹ وزیر امور خارجه بود و «نظام امریکایی» را برای اقتصاد ملی طراحی کرد. خطیب نیرومندی بود که با قدرت، رهبری مجلس نمایندگان را برعهده داشت. او بر سر این اتهام که با جان کوئینْسی آدامز توافق کرده‌اند مجلس نمایندگان او را رئیس‌جمهور کند (۱۸۲۴) دوئل کرد. کلی در ویرجینیا زاده شد در ۱۸۰۳ عضو مجلس ایالتی کنتاکی، در ۱۸۰۶، ۱۸۳۱، و ۱۸۴۸ عضو سنای امریکا شد و چندین سال نیز در مجلس نمایندگان خدمت کرد (۱۸۱۱ـ۱۸۲۱) و (۱۸۲۳ـ‌۱۸۲۵). در ۱۸۱۴ نمایندگی امریکا را در مذاکرات صلح با بریتانیا در گِنت برعهده داشت که به جنگ ۱۸۱۲ پایان داد. در سیاست خارجی از مبارزۀ استقلال‌طلبانه کشورهای امریکای جنوبی حمایت کرد. همچنین طرفدار پشتوانۀ طلا برای اسکناس بود، خواستار کمک ایالتی به توسعۀ خطوط راه‌آهن و شبکه‌های آبرسانی شد، و بین ایالت‌های برده‌دار و ایالت‌های الغاگر، مصالحه‌ای ترتیب داد (مصالحۀ ۱۸۵۰). تلاش‌های بی‌شمار و موفقیت‌آمیز او برای دستیابی به هماهنگی ملی سبب شد که او را «مصالحه‌گر بزرگ» و «صلح‌جوی بزرگ» بنامند.

 

---