کمبوجیه

کَمْبوجیه

کَمْبوجیه
ملیت	ایرانی
نام‌های دیگر	کبوجیه، کنبوجیه
شغل و تخصص اصلی	فرمانروا
گروه مقاله	تاریخ ایران
خویشاوندان سرشناس	کورش کبیر (پدر)

(یا: کبوجیه، کنبوجیه، به یونانی: کامبوسس، به فرانسه: کامبیز، کامبوزیا) شاهنشاه هخامنشی (۵۳۰ـ۵۲۲پ‌م)، پسر و جانشین کوروش کبیر. بنیادگذار نخستین نیروی دریایی ایران، به فرماندهی خود ایرانیان. در ادامۀ کشورگشایی‌های پدر، جزیرۀ قبرس را از دست مصریان به درآورد، آن‌گاه به مصر رفت و آن کشور را فتح و پسامتیک (پسا متیخ) فرعون مصر را اسیر کرد. ممالک غربی مصر نیز به اطاعت او درآمدند (۵۲۴پ‌م). هرودوت، که سخت با کمبوجیه دشمنی دارد، او را مستبدی ظالم و دستخوش توهم عظمت‌طلبی و بیماری روانی توصیف می‌کند و او را عامل قتل برادرش بردیا، بی‌احترامی به باورهای مصریان و کشتن گاو آپیس به‌دست خود او می‌داند؛ امّا اسناد مصری که به تازگی خوانده شده‌اند، حکایت از آن دارند که کمبوجیه نیز سیاست رواداری و آسان‌گیری کوروش کبیر را در سرزمین‌های فتح شده ادامه می‌داده است. کمبوجیه پیش از رسیدن به تاج و تخت، در زمان حیات پدرش حاکم بابل بود. در غیاب کمبوجیه، مُغی به نام گئومات، خود را بردیا، برادر کمبوجیه، خواند و مدعی سلطنت شد. کمبوجیه که از مصر به ایران بازمی‌گشت، در راه، گویا به‌علت افتادن از اسب و فرورفتن شمشیر خود او به پهلویش، درگذشت (۵۲۲پ‌م). کمبوجیۀ دیگری معروف به کمبوجیۀ اول، پدر کوروش کبیر، نیز از شخصیت‌های تاریخی هخامنشی است، که دختر ایشتوویگو، پادشاه ماد را به همسری گرفت و از جانب دولت ماد در انشان حکومت می‌کرد (ح ۶۰۰ـ ۵۵۹پ‌م).