کوزک و تال

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کوزک و تال

کوزک و تال

(یا: طشت و کوزه) از سازهای ایدیوفون ترکیبی متشکل از دو کوزۀ سفالی و طشتی فلزی. از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین سازهای کوبه‌ای بلوچی است که امروز کمتر از آن استفاده می‌شود. در گذشته این ساز در همۀ مناطق بلوچستان رایج بود، اما با متداول‌شدن دهلک یا دُکُّر و به‌ویژه دهلک نال، کوزک و تال رفته‌رفته به‌فراموشی سپرده شد. هنگام نواختن، در هر دو کوزه مقداری آب می‌کنند. حجم آب دو کوزه یکسان نیست. بنابراین، صدای آن دو با هم تفاوت دارد. در میان دو کوزه یک جام فلزی سماور به‌شکل وارونه قرار می‌گیرد. نوازنده با کف هر دو دست بر دهانۀ کوزه‌ها و پشت طشت ضربه می‌زند و طشت و کوزه را به‌صدا درمی‌آورد. طشت و کوزه، به‌ویژه در گروه‌های موسیقی سَوتی بلوچستان، ترانه‌های شاد بلوچی، نواخته می‌شود.