گالبرایت، جان کنت (۱۹۰۸ـ ۲۰۰۶)
گالبِرایت، جان کِنِت (۱۹۰۸ـ ۲۰۰۶)(Galbraith, John Kenneth)
| جان کنت گالبرایت John Kenneth Galbraith | |
|---|---|
| زادروز |
۱۹۰۸م |
| درگذشت | ۲۰۰۶م |
| محل زندگی | امریکا |
| ملیت | کانادایی |
| شغل و تخصص اصلی | اقتصاددان |
| آثار | فرهنگ جلوگیری (۱۹۹۲) |
| گروه مقاله | اقتصاد |
اقتصاددان امریکایی کانادایی‌تبار، منتقد نظریۀ نئوکلاسیک. معتقد بود که «جامعۀ مرفه[۱]» نوعی عدم تعادل اقتصادی ایجاد می‌کند، منابع بسیاری را به تولید کالاهای مصرفی تخصیص می‌دهد و برای خدمات عمومی و کارهای زیربنایی منابع کافی باقی نمی‌گذارد. گالبرایت از دیدگاه طرفداران مکتب پول‌مداری[۲] انتقاد می‌کرد. اعتقاد او به توسعۀ بخش عمومی[۳] (دولتی) در راستای هواداری از اقتصاد کینزی[۴] بود. در کتاب خود با نام جامعۀ مرفه (۱۹۵۸)، تمایل سرمایه‌داریِ بازار آزاد به ایجاد بخش خصوصی[۵] با عظمت و بخش عمومی بی‌جاه و جلال را با اسناد و مدارک به اثبات می‌رساند. گالبرایت در ۱۹۳۷، به تابعیت امریکا درآمد. از ۱۹۴۹ تا ۱۹۷۵ استاد اقتصاد دانشگاه هاروارد بود، در جنگ جهانی دوم به کار در دفتر ادارۀ قیمت‌ها[۶] اشتغال داشت، و از ۱۹۶۱ تا ۱۹۶۳ در مقام سفیر در هندوستان خدمت کرد. او مشاور رئیس‌جمهور کندی[۷] و مشاور نامزدهای ریاست جمهوری حزب دموکرات ازجمله اَدلی استیونسون[۸]، یوجین مک‌کارتی[۹]، و جورج مگاورن[۱۰] بود، و به نقش دولت در برنامه‌ریزی اقتصادی اعتقاد راسخ داشت. گالبرایت استدلال می‌کرد که انگیزۀ شرکت‌های بزرگ به نفوذ «ساختار فنی» یا مدیریت سازمانی بستگی دارد و چنین شرکت‌هایی بیشتر براثر تمایل به امنیت و توسعه ترغیب می‌شوند نه تمایل به حداکثر‌کردن سود. او تبلیغات را ابزار فوق‌العاده مهمی برای به دست آوردن قدرت بازار و توسعۀ مطمئن می‌داند. از سوی دیگر، او معتقد است، شرکت‌ها بر اثر «قدرت تعدیل‌کنندۀ» سایر مؤسسات تجاری، اتحادیه‌های کارگری، گروه‌های مصرف‌کننده و دولت‌ها محدود می‌شوند. از آثارش: سرمایه‌داری امریکا[۱۱] (۱۹۵۲)؛ دولت صنعتی جدید[۱۲] (۱۹۶۷)؛ اقتصاد و هدف بخش عمومی[۱۳] (۱۹۷۳)؛ فرهنگ جلوگیری[۱۴] (۱۹۹۲). او داستان‌هایی نیز نوشته است.