گولاگ
گولاگ (Gulag)
| گولاگ | |
|---|---|
| نام فارسی | گولاگ |
| نوع کاربری | شبکه‌ای از نهادهای کیفری در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی |
| نام لاتین | Gulag |
| سال تاسیس | ۱۹۱۸ پس از انقلاب روسیه |
(سرواژه‌ای روسی برای عبارت «مدیریت کل اردوگاه‌های کار تأدیبی») شبکه‌ای از نهادهای کیفری در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، پایه‌گذاری‌شده در ۱۹۱۸ پس از انقلاب روسیه. در دورۀ حکومت یوسیف استالین، شمار زیادی از مردم (براساس آمار رسمی شوروی، فقط در فاصلۀ سال‌های ۱۹۳۴ تا ۱۹۴۷ تعداد ۱۰میلیون تن) که مظنون به ارتکاب جرایمی برضد دولت بودند (جرایمی که می‌توانست به‌معنی هر چیزی باشد، از دگراندیشی سیاسی گرفته تا عدم همکاری با برنامه‌های اشتراکی‌سازی استالین) به کار اجباری در این اردوگاه‌ها محکوم شدند. خود سازمان گولاگ پس از مرگ استالین متلاشی شد، اما اردوگاه‌های کار اجباری همچنان تا پایان دورۀ شوروی وجود داشت. کتاب ۳جلدی مجمع‌الجزایر گولاگ[۱] (۱۹۷۳ـ۱۹۷۸)، نوشتۀ الکساندر سولژنیتسین[۲]، بررسی نظام کیفری شوروی و سیر تکاملی آن در فاصلۀ دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۵۰ است. این بررسی، که بر پایۀ تجربیات شخصی نویسنده استوار است، با نامه‌ها، خاطرات، و گزارش‌های ۲۲۷ شاهد دیگر تأیید شده است. اصطلاح گولاگ دربارۀ نهادهایی که در چین و دیگر کشورها برای زندانیان سیاسی وجود دارد نیز به‌کار رفته است.