یانگ چن نینگ (۱۹۲۲)
یانْگ چِن نینْگ (۱۹۲۲)(Yang Chen Ning)
| یانگ چن نینگ Yang Chen Ning | |
|---|---|
| زادروز |
چین ۱۹۲۲م |
| ملیت | امریکایی |
| تحصیلات و محل تحصیل | دکتری از دانشگاه شیکاگو |
| شغل و تخصص اصلی | فیزیک دان |
| خویشاوندان سرشناس | فیزیک و مکانیک |
فیزیک‌دان امریکایی، زادۀ چین. با لی تسونگ ـ داؤ[۱] یکی از اصول دیرپای فیزیک نظری، با نام اصل پایستگی پاریته[۲]، را برانداخت. بنابه این اصل، قوانین فیزیک در همۀ دستگاه‌هایی که تصویر آینه‌ای یکدیگرند، یکسان‌اند. این کار یانگ ولی نشان داد که نیروی هسته‌ای ضعیف باعث می‌شود که ذراتی با نام مزون‌های K به‌گونه‌ای واپاشیده شوند که این واپاشی منجربه نقض پایستگی پاریته شود. آنان به‌سبب پژوهششان در زمینۀ برهم‌کنش‌های ضعیف بین ذرات بنیادی مشترکاً به جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۵۷ دست یافتند. یانگ را همچنین می‌توان پایه‌گذار نظریۀ میدان کوانتومی جدید دانست. در ۱۹۵۴، با همکاری رابرت میلز[۳] و با استفاده از موجوداتی ریاضی با نام میدان‌های پیمانه‌ای ناوردا[۴]، روش‌های لازم برای توصیف ذرات بنیادی را به‌طرز ماهرانه‌ای به‌دست آورد. در زمینۀ مکانیک آماری نیز تحقیقات درخور توجهی صورت داد.
یانگ در هفی[۵] چین زاده شد و پسر استاد ریاضیات دانشگاه بود. در دانشگاه ملی جنوب غربی[۶] در کونمینگ[۷] درس خواند. در ۱۹۴۵، به ایالات متحد امریکا رفت تا در دانشگاه شیکاگو، زیرنظر ادوارد تِلر[۸] و انریکو فرمی[۹]، ادامۀ تحصیل دهد. در ۱۹۴۸ دکترا گرفت. در ۱۹۴۹، به مؤسسۀ مطالعات پیشرفتۀ پرینستون[۱۰] در نیوجرسی[۱۱] رفت و در آن‌جا، در زمینۀ نظریۀ ذرات بنیادی و نیروی هسته‌ای ضعیف مشغول کار شد. در ۱۹۵۱، با همکاری لی مطالعاتش را در زمینۀ نقش غیرمعمولی واپاشی مزون‌های K آغاز کرد. در ۱۹۵۶، آنان به این نتیجه رسیده بودند که پاریته در این واپاشی پایسته نمی‌ماند. این نتیجه را شیان ـ شونگ وو[۱۲]، فیزیک‌دانی از دانشگاه کلمبیا در نیویورک، بلافاصله با آزمایش تأیید کرد. یانگ در ۱۹۵۵ در دانشگاه پرینستون به مقام استادی فیزیک رسید و در ۱۹۶۶، مدیر بخش فیزیک نظری دانشگاه نیویورک، در استونی بروک[۱۳]، شد.