دروازه های تبریز
دروازه‌های تبریز
شمار دروازه‌های شهر تبریز در دوره‌های مختلف تاریخی متفاوت بوده است. نخستین‌بار در دورۀ روّادیان در قرن ۴ق بارویی دور شهر کشیده شد. دروازه‌های شهر که شماری از آن‌ها تا دورۀ پهلوی باقی بودند، هشت تا بود و در سال ۱۱۹۶ق و دورۀ کریم‌خان زند با کشیدن بارویی محکم گرداگرد شهر احداث شدند. هریک از دروازه‌ها دارای یک تاق سنگی و دو برج یا مناره از کاشی کبود منقش و کتیبه‌دار بود و بر پیشانی آن‌ها اشعاری یکسان و تاریخ ۱۱۹۶ق حجاری شده بود. دو طرف سنگ‌نوشته‌ها نقش برجستۀ شیری با زنجیری بر گردن دیده می‌شد که سر زنجیر آن به پای یک درخت سرو بسته شده بود. از این دروازه جز اندکی باقی نمانده است. نام آن‌ها از این قرار است: دروازۀ خیابان در شرق، که برج‌های آن هنگام امتدادیافتن بازارچه رنگی برداشته شدند و تنها طاق آن باقی است؛ درب اعلی یا دروازۀ باغمیشه در شرق؛ که مناره‌ها و تاق آن فروریخته و تنها پایه‌های سنگی و در آهن‌کوب آن باقی است؛ درب سرخاب در شمال شرقی؛ درب شتربان یا دوه‌چی در شمال؛ درب استانبول در شمال غربی؛ درب سرد یا سردرود یا درب گجیل در غرب، که هنگام احداث خیابان ملل متحد در دهۀ ۱۳۴۰ش تخریب شد؛ درب مهاد مهین در محله‌ای به همین نام یا میار میار، و درب نوبر در جنوب. بعدها پشت این دروازه‌ها بازارچه‌هایی به همان نام ساخته شدند که هنوز باقی‌اند.