ظلم

ظُلم
در اصطلاح حکمت و اخلاق، یکی از دو رذیلۀ مقابل فضیلت عدالت، و آن انحراف از اعتدال (حد وسط) به‌سوی افراط است. انحراف از اعتدال به‌سوی تفریط «انظلام یا قبول ظلم» نامیده می‌شود. فرد مبتلا به این صفت رذیله با به‌دست‌آوردن اسباب معاش خود از راه‌های ناپسند و نکوهیده و تصرّف در حقوق و اموال مردم زندگی می‌کند و چون راه‌های رسیدن به مال و ثروت بسیار است و ظالم از هیچ روشی پرهیز نمی‌کند ممکن است همیشه ثروتمند باشد. در تاریخ اخلاق‌نویسی، حکمای اسلامی به ظلم‌های فردی و تجاوز به حقوق مادی دیگران بیشتر از ظلم‌های اجتماعی و تجاوز ظالمان به حقوق معنوی انسان‌ها توجه کرده‌اند. امّا در روزگار معاصر به دنبال تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر و تدوین حقوق شهروندی و امثال آن، توجه به ابعاد اجتماعی مسأله ظلم فزونی یافته و منشاء نهضت‌های اجتماعی و ظلم‌ستیز در شرق و غرب عالم گردیده است.