عامری
عامِری
طایفۀ بزرگ و قدیمی عرب ایران، از طوایف مناطق کویری و شهرها و روستاهای اطراف کویر. اعراب عامری عمدتاً در شاهرود، نایین، اردستان، بم و کرمان، خور و بیابانک و جندق و برخی نواحی کویری ایران سکونت دارند و گروه‌هایی از عامریان نیز در شهرهای قم، کاشان، سمنان و دامغان ساکن شده‌اند. تبار قومی و زمان ورود عامریان به ایران نامعلوم است و نشانه‌ای که بیانگر تعلق این مردم به گروه بنی‌عامر بن صعصعه باشد در دست نیست. با این همه، گمان می‌رود که اینان در قرون اول اسلامی وارد ایران شده باشند. میرزا علی عرب عامری در ۱۰۰۶ق ضمن جنگ با ازبکان در حدود خراسان کشته شد. میرشمشیرخان عامری در آغاز سلطنت شاه‌سلطان‌حسین صفوی، ظاهراً حاکم بخشی از منطقۀ نایین (احتمالاً اردستان) بوده و در جنگ با مهاجمان بلوچ که تا سیاه‌کوه گرمسار پیش آمده بودند، شرکت داشته است. میررفیع‌خان عامری، حاکم ناحیۀ بیابانک، در اوایل سلطنت کریم‌خان زند برای مدتی یزد را تصرف کرد. فرزندش اسماعیل‌خان عامری به خدمت دولت زندیه درآمد و در پادشاهی جعفرخان زند با محمدحسن‌خان عامری، حاکم جندق، و میرمحمدخان عرب زنگویی، حاکم طبس، متحد شد و به جنگ با جعفرخان زند برخاست. اینان بعدها به قاجاریان پیوستند. حکومت اردستان تا انقراض قاجاریه با خوانین عامری بود. حکومت بسطام، شاه‌کوه و شاهرود در اواخر دولت کریم‌خان زند در دست آقاسی‌خان عامری بود. آقامحمدخان قاجار پس از غلبه بر ذوالفقارخان عامری، حکومت بسطام و شاهرود را از دست خوانین عامری خارج کرد.