عمرو لیث
عَمْرو لِیْث ( ـ۲۸۹ق)
(یا: عمرو بن لیث) دومین امیر (حک: ۲۶۵ـ۲۸۷ق) سلسله صفّاری. در آغاز حکومت صفاریان، همراه برادرش یعقوب بود و در ۲۶۱ق به حکومت هرات منصوب شد، اما بعدها با یعقوب اختلاف پیدا کرد. با مرگ یعقوب در ۲۶۵ق، عمرو با استفاده از بی‌تجربگی برادرش، علی، به حکومت رسید و ضمن اظهار اطاعت به معتمد، خلیفۀ عباسی، منشور امارت ایالات شرقی و جنوبی ایران را گرفت. اما عصیان احمد بن عبدالله خجستانی در خراسان، مانع از تحکیم قدرت او شد و تنها بعد از مرگ خجستانی بود که توانست خراسان را تسخیر کند، اما خلیفۀ عباسی او را خلع کرد و محمد بن طاهر را به حکومت خراسان گماشت و او نیز رافِعْ بن هَرْثَمه را به نیابت خود تعیین کرد. اتحاد برادر عمرو، علی بن لیث، با رافع بر مشکلات عمرو افزود. اما تمایل رافع به علویان طبرستان، باعث شد تا خلیفه به عمرو گرایش یابد و عمرو سرانجام در ۲۷۸ق با غلبه بر رافع، خراسان را تحت فرمان گرفت. تلاش وی برای تصرف مناطق شمالی و شرقی قلمرو سابق طاهریان، با مقاومت امیراِسماعیل سامانی مواجه شد که با اسارت عمرو (۲۸۷ق) و اعزام او به بغداد حیات این سلسله پایان یافت.