بهشت زهرا
بهشت زهرا
گورستان بزرگ تهران، در مسیر بزرگراه تهران ـ قم. تشکیلات این گورستان وابسته به شهرداری تهران است. طرح ایجاد «سازمان گورستان‌های پایتخت» در ۱۳۴۵ش به تصویب وزارت کشور رسید و زمینی به مساحت ۳۱۴ هکتار نزدیک آستانۀ عبدالعظیم در شهر ری، برای احداث گورستان جدید تهران در نظر گرفته شد. سازمان فعالیت خود را رسماً در ۱۳۴۹ آغاز کرد. نخستین متوفای دفن‌شده در بهشت زهرا، محمدتقی خیال نام داشت، که در ۳/۵/۱۳۴۹ در قطعۀ ۱، ردیف ۱، و شمارۀ ۱ این گورستان به خاک سپرده شد. پس از انقلاب اسلامی، فعالیت سازمان و ارائۀ خدمات عمومی آن گسترش یافت. احداث و توسعۀ توقفگاه، زائرسرا، سالن‌های برگزاری مراسم بزرگداشت، و ایجاد واحدهای خدماتی ازقبیل دفاتر قبول آگهی ترحیم، نمایندگی ثبت احوال، رستوران و فروشگاه، از آن جمله است. بهشت زهرا به قطعات حداقل ۶هزار و حداکثر ۱۲هزار متر مربعی تقسیم شده و شمار قطعات آن تا اوایل سال ۱۳۸۶ از ۲۵۰ تجاوز کرده است. این گورستان مدام در حال گسترش است. مهم‌ترین واقعۀ تاریخ بهشت زهرا، حضور و سخنرانی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در نخستین روز بازگشت ایشان به میهن، در قطعۀ هفده گورستان است (۱۲ بهمن ۱۳۵۷). قطعات بهشت زهرا با شماره مشخص می‌شوند، اما برخی از این قطعه‌ها به مناسبت دفن گروه‌های مشخص، به اسامی خاص خوانده می‌شوند. ازجمله مزار شهدای هفتم تیر، گلزار شهدا و قطعۀ هنرمندان. چندین آرامگاه خانوادگی نیز در بهشت زهرا وجود دارد. آرامگاه رهبر فقید انقلاب اسلامی در جوار بهشت زهرا بر اهمیت این ناحیه از تهران افزوده است. این آرامگاه عموماً با عنوان «حرم مطهر» شناخته می‌شود. مقبرۀ آیت‌الله فقید سید محمود طالقانی از مبارزان برجستۀ انقلاب اسلامی نیز در همین گورستان است. بهشت زهرا از طریق بزرگراه‌ها و خط مترو به تهران متصل می‌شود. بخش‌هایی از واحدهای سازمان به بخش خصوصی واگذار شده است تا مراسم خاکسپاری درگذشتگان با دقت و سرعت انجام گیرد.